ارتباط گردش هدلی و مولفه های جوی با خشکسالی های نیوار ایران
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی، دوره: 26، شماره: 81
- کد COI اختصاصی: JR_GEOP-26-81_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 391
نویسندگان
دانشجو دکترا آب و هواشناسی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
استادیار اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
استاد اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
چکیده
در این مطالعه، جهت تحلیل نقشه همبستگی و رگرسیون گردش هدلی با جت نیمه گرمسیری، فشار سطح زمین، تابش موج بلند خروجی زمین، رطوبت نسبی تراز ۸۵۰ هکتوپاسکال، بارش و داده های ناهنجاری های وزنی بارش استاندارد شده استفاده شده است. نتایج مطالعه نشان داد رابطه سلول هدلی و جت نیمه گرمسیری بر نیوار ایران در تراز ۲۰۰ هکتوپاسکال همبستگی مثبتی با مقدار ۴/۰ - ۷/ ۰ تا ۳۵ درجه عرض جغرافیایی را دارد و همچنین تحلیل رگرسیون نشان داد که در عرض های جغرافیایی بین ۱۵ تا ۳۵ درجه شمالی جت نیمه گرمسیری (m/s) ۱ بیشتر از حالت نرمال است، البته در سال ۲۰۱۷ تا عرض های جغرافیایی ۳۰ درجه شمالی ۲ متر در ثانیه افزایش را نشان داد که بر میزان بارش اثر منفی داشته است. رابطه سلول هدلی با تابش موج بلند خروجی زمین در مناطق جنوبی، جنوب غربی و جنوب شرقی ایران با مقدار ۴/۰ و ارتفاعات زاگرس و شمال غرب ایران با مقدار ۷/۰ و رگرسیون با مقدار (w/m۲) ۰۱/۰ بیشتر از حالت نرمال نشان داد که به عنوان یک منبع گرمای محسوس در وردسپهر میانی عمل نموده و گرما مستقیما به وردسپهر میانی اضافه شده و موجب گرمایش نیمه فوقانی وردسپهر شده است که رابطه سلول هدلی و رطوبت نسبی تراز ۸۵۰ هکتوپاسکال در اکثر مناطق ایران به میزان ۴/۰ و مقدار رگرسیون ۲ تا ۱ را نشان داده است. رطوبت نسبی پایین همراه با توده خشک شده هوا در زیر مناطق شاخه نزولی سلول هدلی قرار دارد که شرایط خشکی را حاکم کرده است که شاخص ناهنجاریهای بارش در عرض های پایین تر از ۳۵ درجه در مناطق جنوبی، جنوب غرب و جنوب شرقی ایران همبستگی منفی (۷/۰-) را نشان داد که شرایط عدم بارش و خشکسالی را ایجاد می کند.کلیدواژه ها
؛ سلول هادلی ؛ هم بستگی و رگرسیون زمانی ؛ مولفه های جوی ؛, ؛ خشکسالیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.