بررسی و نقد دیدگاه صاحبان تفسیر المنار درباره ی قاعده ی بلاکیف

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: فصلنامه اندیشه دینی، دوره: 15، شماره: 55
  • کد COI اختصاصی: JR_JRT-15-55_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 235
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبدالله میراحمدی

دانشجوی دکترای دانشگاه تربیت مدرس

نصرت نیل ساز

استادیار دانشگاه تربیت مدرس

نهله غروی نایینی

استاد دانشگاه تربیت مدرس

کاوس روحی برندق

استادیار دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

تفویض یکی از دیدگاه های تنزیهی در معناشناسی صفات الاهی است. بیشتر اهل حدیث و عالمان حنبلی مذهب پیرو این رویکرد هستند. این گروه در رویارویی با مشبهه، قاعده ی بلاکیف را مطرح کردند. این قاعده پس از چندی نزد اشاعره، برای رهایی از مشکل تشبیه، به صورت جدی استفاده شد. در ادامه، وهابیان با ارائه ی قرائتی جدید از بلاکیف، ضمن اثبات وجود کیفیت برای صفات، علم به آن کیفیت را تفویض کردند. قرائت آن ها از بلاکیف، برخلاف اهل حدیث و اشاعره، نه تنها راه حلی برای مشکل تشبیه نیست، بلکه به تجسیم نیز منجر می شود. محمد عبده از مفسران معاصر، با وجود پرهیز از پرداختن به اختلافات مذهبی، رویکردی دوگانه از قرائت قاعده ی بلاکیف دارد. رشید رضا هم مانند او، قرائتی متناقض از این قاعده ارائه می دهد. این قرائت ها از یک سو، متمایل به دیدگاه اشاعره است و از سوی دیگر، به دلیل تاثیرپذیری از مبانی سلفیه، مشابه رویکرد وهابیان است.

کلیدواژه ها

۱. معناشناسی صفات, ۲. تفویض, ۳. قاعده ی بلاکیف, ۴. محمد عبده, ۵ رشیدرضا

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.