زیباییهای نثر بیهقی در روایت داستانهای تراژیک
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: دوازدهمین همایش بین المللی بزرگداشت ابوالفضل بیهقی(۱۴۰۱)
- کد COI اختصاصی: BAYHAGI12_020
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 381
نویسندگان
استاد بازنشسته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
هدف نگارنده در این مقاله، تاکید بر زیبایی های نثر بیهقی در داستانهای تراژیک تاریخ بیهقی است. نثر بیهقی در پرداختن به این داستانها که بیشتر آنها تراژیک است نثر بینابین- بین نثر مرسل و نثر موزون - است که در شیوه خود منفرد و نظیرش نایاب است. نثر زیبای تاریخ بیهقی هم صلابت و سادگی، استواری و پارسی مداری دوره سامانی و غزنوی را دارد و هم مختصاتی از نثر در حال رونق فنی است که آمیختگی نثر و نظم است. نگارنده مقاله سعی دارد هنرنمایی بیهقی را در به گزین کردن واژه ها و شعرگونه بودن عبارات او را در روایت داستانهای تراژیک نشان دهد: در حکایت افشین و بودلف »و لختی بدان ماند که بیاورم اما هولتر از این رفته است، واجب تر دیدم به آوردن« که کتاب، خاصه تاریخ با چنین چیزها خوش باشد که از سخن سخن می شکافد .در این مقاله هنر برجسته بیهقی مورد بحث است که نثر خویش را حتی در موسیقی بیانی و شنیداری مناسب احوال پرداخته است. وی کلمات و ترکیبات سلیس و آهنگین آفریده است. از مصوتهای بلند واج آراییهای زیبا جهت موسیقایی کردن و شورآفرینی در ساختار عباراتش استفاده کرده است.اما در توصیف رزم ها و یا روایت داستانهای تراژیک لحن بیهقی آرام، سنگین ولی همچنان آهنگین و شاعرانه است. گاهی با قطع و وصل جمله آهنگ خاص ایجاد می کند. روابط کلمات در ذهن بیهقی آنقدر پرطنین و نزدیک است گویی وقتی مینویسد با وزن مینویسد. صحنه تراژیکی که پایان داستان بردار کردن حسنک وزیر می آفریند بسیار زیباست: »شرم ندارید مرد را که می بکشید به دار، چنین میکنید و میگویید! و خواست که شوری بزرگ به پای شود.«کلیدواژه ها
تاریخ بیهقی، نثر فارسی، داستان، تراژدی.مقالات مرتبط جدید
- بررسی گذرا بودن عالم محسوسات در رباعیات بیدل دهلوی
- نقش بحران های هویتی در شعر شاعران معاصر ایران: مطالعه ای تطبیقی بر بحران های فرهنگی، جنسی، اجتماعی و زبانی
- بررسی مولفه های نقد اجتماعی مربوط به کودتای ۲۸ مرداد در اشعار نیما و سایه
- هوش مصنوعی و تحول در آموزش ادبیات فارسی: چالش ها و فرصت ها
- علوم و فنون ادبی در عصر هوش مصنوعی: بازتعریف روش های تدریس و پژوهش
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.