همه تا در آز رفته فراز تامل ابوالفضل بیهقی بر مفهوم آز

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوازدهمین همایش بین المللی بزرگداشت ابوالفضل بیهقی(۱۴۰۱)
  • کد COI اختصاصی: BAYHAGI12_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 274
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امیر الهامی

دانشگاه خیام مشهد- آموزش و پرورش طرقبه شاندیز دکتری زبان و ادبیات فارسی،مدرس دانشگاه خیام، دبیر زبان و ادبیات فارسی طرقبه شاندیز:

چکیده

هرچند جاه طلبی و کسب مناصب بالا و تلاش جهت ترفیع مقام و رتبه جزء جداییناپذیر دربارها و از ملزومات اطرافیان حکومتهای دیکتاتوری است لیکن به نظر میرسد که نگاه بیهقی در توصیف این خصلت اخلاقی در افراد مطرح شده در تاریخش جلوه خاص دارد. بیهقی تنها توصیفگر این ویژگی در کتاب خود نیست و یادکرد آز،الزاما در نکوهش آن نبوده است بلکه به نظر میرسد مانند یک روانشناس دقیق، اثر و نتایج سوء این خصلت را در افراد مبتلا به آن بیان میکند. گرچه در شخصیت پردازی بیهقی تمام احوال افراد توصیف میشوداما حرص و آز که شاکله بسیاری از نابسامانیهای این سرزمین از دیرباز بوده است در شخصیت های تاریخ او با تبیین و تفسیر ذکر شده است و هرآینه یادآوری نتایج سوء این رذیله اخلاقی از طریق کنشهای رفتاری دیگر نیز قابل پیگیری است. بیهقی گاه مستقیما به نکوهش حرص و آز میپردازد و گاهی با گوشزد کردن ناپایداری دنیا به این مهم اشاره میکند. در تاریخ بیهقی میتوان نگاه خاص ابوالفضل بیهقی را در تامل خاص او بر شخصیت بوسهل سوزنی، داستان قاضی بست، داستان افشین و بودلف و ... مشاهده کرد.

کلیدواژه ها

حرص و آز، حسنک وزیر، افشین و بودلف، قاضی بست، تاریخ بیهقی.

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.