خوانش داستان حسنک وزیر براساس لهجه یا گویش احتمالی عصر بیهقی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: یازدهمین همایش ملی بزرگداشت بیهقی
  • کد COI اختصاصی: BAYHAGI11_047
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 264
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسن دلبری

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزوار

چکیده

سیر تحول زبان فارسی با تکیه بر اصل قاعده کاهی جغرافیایی در میان گویش و رانش به گونه ای بوده است که کاربران این زبان بیشترین تغییر ممکن را در راستای کم کوشی زبانی ایجاد کرده اند. از سوی دیگر، در لهجه ها و گویش های مناطق شرقی ایران و به ویژه منطقه بیهق، هنوز ردپای زنده لهجه و گویش گذشه را می توان دید و همین امر به بازخوانی متون خراسانی و به ویژه کتابی مثل تاریخ بیهقی براساس خوانش عصر مولف، کمک بزرگی می کند. هدف این مقاله آن است که با تکیه بر یافته های زبان شناسان در حوز زبان شناسی تاریخی و بررسی نمونه های موجود و جاری در لهجه سبزواری به بازخوانی داستان حسنک وزیر به صورتی که احتمالا در عصر بیهقی رایج بوده است بپردازد. در این پژوهش که با استفاده از منابع کتابخانه ای و تحقیق میدانی به سرانجام رسیده، تنها بخشی از داستان حسنک در حد مجال مقاله با الفبای فنوتیک آورده می شود. دستاورد مقاله این است که با بازخوانی علمی و مبتنی بر زبان شناسی تاریخی نه تنها می توان به شیرینی و استحکام زبان عصر مولف پی برد که حتی برخی دشواری های متن را از همین رگذر می توان شناسایی و مرتفع ساخت.

کلیدواژه ها

تاریخ بیهقی، زبان شناختی تاریخی، قاعده کاهی، جغرافیایی، لهجه، گویش، داستان حسنک وزیر

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.