تاریخچه رسوب گذاری- دیاژنزی و چینه نگاری سکانسی بخش بالایی سازند سروک (کرتاسه) در میادین هیدروکربوری مرکز و جنوب فروافتادگی دزفول، جنوب باختر ایران

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی، دوره: 9، شماره: 18
  • کد COI اختصاصی: JR_PSJBA-9-18_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 247
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جواد سبحانی فروشانی

کارشناس ارشد رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران

حمزه مهرابی

استادیار دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران

حسین رحیم پور بناب

استاد دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران

چکیده

توالی های کربناته بخش بالایی سازند سروک به سن سنومانین - تورونین که در بخش­های مختلف جنوب­باختری ایران و خلیج فارس نهشته شده­اند، یکی از مهم­ترین مخازن هیدروکربنی در جهان به­شمار می­روند. به منظور بررسی تاریخچه رسوب­گذاری و دیاژنزی سازند سروک در میدان­های هیدروکربوری واقع در بخش­ مرکزی و جنوبی فروافتادگی دزفول، مطالعه پتروگرافی بر روی مغزه­های حفاری و برش­های نازک میکروسکوپی تهیه­شده از این سازند در ۶ چاه از ۵ میدان انجام گردید. مطالعات رخساره­ای منجر به شناسایی ۱۴ ریزرخساره رسوبی گردید. این ریزرخساره­ها در شش مجموعه رخساره­ای شامل حوضه، رمپ بیرونی، رمپ میانی، لاگون دریای باز، پشته­های زیرآبی و لاگون محصورشده دسته­بندی شدند. بر این اساس، محیط رسوب­گذاری سازند سروک در میدان­های مطالعه­شده، رمپ کربناته هم­شیب پیشنهاد شده است. مهم­ترین فرایندهای دیاژنزی شناسایی­شده در این پژوهش شامل انحلال، سیمانی­شدن، دولومیتی­شدن، دولومیت­زدایی، سیلیسی شدن، نوشکلی، تراکم و شکستگی بوده که طی مراحل مختلف دیاژنز دریایی، جوی (ائوژنتیک و تلوژنتیک) و دفنی کم­عمق تا عمیق ایجاد شده­اند. بررسی­های چینه­نگاری سکانسی منجر به شناسایی دو سکانس رسوبی رده سوم در بخش مورد مطالعه از سازند سروک (سنومانین - تورونین) گردید و ارتباط رخساره­ها و فرایندهای دیاژنزی با جایگاه­های سکانسی مورد بررسی قرار گرفت.

کلیدواژه ها

سازند سروک, ریزرخساره, مدل رسوبی, تاریخچه دیاژنز, فروافتادگی دزفول, چینه نگاری سکانسی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.