تبیین نقش سلسله مراتب مساجد شهری در معماری ایرانی اسلامی با تاکید بر زیباشناسی شهری در بستر جامعه شناسی سیاسی ایران
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه جامعه شناسی سیاسی ایران، دوره: 5، شماره: 12
- کد COI اختصاصی: JR_JOU-5-12_020
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 158
نویسندگان
استادیار، گروه معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران (نویسنده مسئول ).
دانشجوی دکتری گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، شهرکرد، ایران
-گروه معماری، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسالمی، اردبیل، ایران
چکیده
در زمان اخیر مسئله مساجد بیش از پیش نیازمند یافتن راه حلی برای بهبود خود است برای این منظور نیاز به اصول و ضوابط معماری و طراحی در ساخت و بهره برداری مساجد شهری است . این پژوهش به دنبال یافتن پاسخ به این سوالات است، اول اینکه سلسله مراتب به عنوان یک عنصر مهم شهری چگونه تاثیر خود را در عناصر فیزیکی مساجد دوره قاجار گذاشته است؟ و تاثیرگذارترین اصول طراحی عناصر کالبدی مسجد جهت حضور بیشتر مردم کدامند؟ در این مقاله به وسیله مطالعات میدانی و بررسی های کتابخانه ای به اصل سلسله مراتب در مساجد پرداخته شود سپس برای یافتن اصولی برای طراحی مساجد با تاکید بر سلسله مراتب شکلی، پیشنهادات طراحی با توجه به ویژگی های مساجد تهیه شد این پیشنهادات در قالب یک پرسشنامه در میان خبرگان به روش دلفی مورد ارزیابی قرار گرفت سپس نتایج این پرسشنامه در نرم افزار SPSS v۲۵ تحلیل شد تا رعایت یا عدم رعایت، میزان تاثیرگذاری، اهمیت و راهکار های استفاده شده برای انجام این پیشنهادات را در مساجد قاجار بررسی شود. راهکارهای پیشنهاد شده که سبب ایجاد سلسله مراتب شکلی عبارتند از افزایش عناصر الحاقی و تزیینی و مشخص کردن خطوط بام، کاربرد سطوح متنوع به لحاظ رنگ، استفاده از عناصر الحاقی برای تاکید و تنوع بخشی، طراحی متنوع خط بام بنا و عدم طراحی خط بامی صاف و یک دست و خشک، استفاده از تاکیدهای بصری و نقاط عطف در خط بام اشاره نمود.کلیدواژه ها
سلسله مراتب, معنویت, معماری ایرانی اسلامی, مسجد؛ جامعه شناسی سیاسی ایراناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.