بهینه سازی روش های توسعه کم اثر (LID) در کنترل کمی و کیفی سیلاب های شهری با لحاظ اثرات تغییر اقلیم با استفاده از الگوریتم های بهینه ساز چندهدفه

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: مهندسی آبیاری و آب ایران، دوره: 13، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_WATER-13-1_025
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 272
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حامد نوری خواجه بلاغ

دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان

سید فرهاد موسوی

مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

چکیده

مدیریت کمی و کیفی رواناب قسمتی از شهر کرج با کاربرد بهینه­سازی روش های توسعه کم  اثر (LID) در شرایط پایه و تغییر اقلیم بررسی شده است. جهت ارزیابی اثرات تغییر اقلیم، مدل CanESM۲ با دوره ی پایه (۲۰۰۵-۱۹۸۵) و دوره آتی (۲۰۴۰-۲۰۲۰) تحت سناریوهای RCP۲.۶ و RCP۸.۵ استفاده شده است. مدل سازی هیدرولیکی و هیدرولوژیک توسط نرم افزار SWMM انجام پذیرفته و با الگوریتم های چندهدفه ازدحام ذرات (MOPSO) و ژنتیک چندهدفه با مرتب­سازی نامغلوب (NSGA-II)  تلفیق شده است. تعداد ۳۷ زیرحوضه و پنج نوع LID به الگوریتم ها معرفی شده است. جهت مقایسه و ارزیابی الگوریتم ها، هشت سناریو تعریف شد. در شرایط پایه، با اعمال الگوریتم های NSGA-II و MOPSO به ترتیب ۲/۲۱ و ۳/۲۰ درصد کاهش حجم آب گرفتگی در داخل حوضه، ۱/۵۹ و ۴/۵۸ درصد کاهش غلظت مواد جامد معلق (TSS)، ۶/۱۶ و ۷/۱۲ درصد کاهش غلظت آلاینده نیتروژن کل (TN) و ۷/۲۹ و ۷/۲۸ درصد کاهش غلظت آلاینده سرب (Pb) در خروجی حوضه صورت پذیرفته است. راه حل ارئه شده توسط الگوریتم ها در شرایط تغییر اقلیم، از نظر کمیت سیلاب مشابه شرایط پایه است. غلظت TSS و با شرایط سناریوی RCP۲.۶، به ترتیب کاهشی برابر با ۵/۵۹ و ۲/۵۵ درصد و در شرایط سناریوی RCP۸.۵، به ترتیب ۶/۵۹ و ۸/۵۵ درصد به­دست آمد. برای TN، در شرایط سناریوی RCP۲.۶، این مقادیر به ترتیب ۴/۱۷ و ۴/۱۳ درصد و در سناریوی RCP۸.۵، به ترتیب ۶/۱۷ و ۵/۱۳ درصد کاهش داشته­اند.  Pb در شرایط سناریوی RCP۲.۶، به ترتیب با ۱/۳۰ و ۷/۲۹ درصد و در سناریوی RCP۸.۵، با ۹/۳۰ و ۴/۳۰ درصد کاهش داشته است. 

کلیدواژه ها

NSGA-II, MOPSO, مدیریت رواناب شهری, SWMM

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.