ارزیابی تناسب اراضی برای کشت گندم در دشتهای آبی ایران
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: نشریه پژوهش های خاک، دوره: 36، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_AREO-36-2_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 286
نویسندگان
استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
مربی پژوهش بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران
استادیار پژوهش بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زرقان، ایران
دانشیار پژوهش بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
استادیار پژوهش بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران
استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
محقق موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده
مطالعات برای تناسب اراضی کشور پراکنده بوده و تعداد کمی از آنها بهطور خاص با تمرکز بر تجزیه و تحلیل مناسب بودن اراضی برای کشاورزی انجام شده است، اما اغلب مطالعات مزبور به صورت محلی بوده و تاکنون مطالعات جامعی در سطح کشور انجام نشده است. تعیین تناسب اراضی کشاورزی برای تولید محصولات زراعی یکی از ابزارهای مهم برای بهرهبرداری بهینه از منابع خاک است. برای این منظور با تجمیع، آمادهسازی و رقومیسازی مطالعات خاک و طبقهبندی اراضی در سطح کشور و با توجه به تصاویر ماهوارهای و نقشههای کاربری و در نظر گرفتن پهنههای زراعی- اقلیمی، واحدهای خاک در دشتهای آبی در سراسر کشور با هدف تعیین توان اراضی برای کشت آبی گندم مشخص شد. سپس با وارد کردن دادههای اقلیمی، خاک، و پستی و بلندی در نرمافزار تهیه شده بر پایه روش فائو و پارامتریک ریشه دوم، کلیه واحدهای خاک واقع در دشتهای آبی کشور برای کشت گندم آبی مورد ارزیابی تناسب اراضی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ۴/۱ میلیون هکتار از اراضی مزبور در کلاس مناسب (S۱)،۰۸/۲ میلیون هکتار دارای کلاس نسبتا مناسب (S۲)، ۴/۱ میلیون هکتار دارای کلاس تناسب کم (S۳)، و ۵۲۴ هزار هکتار اراضی دارای کلاس نامناسب در حال حاضر (N۱) و ۵۰۳ هزار هکتار از اراضی نامناسب دائمی (N۲) میباشند. تجزیه و تحلیل آماری دادهها نشان داد که تفکیک کلاسهای تناسب اراضی دارای دقت قابل قبول میباشد. عمدهترین ویژگیهای محدودکننده تناسب اراضی ویژگیهای فیزیکی خاک مانند بافت، و نیز شوری و قلیائیت، شیب، زهکشی و در برخی مناطق ویژگیهای اقلیمی میباشد. با توجه به نقشه جامع تناسب اراضی و بهکارگیری نتایج بهدست آمده، با مدیریت و بهرهبرداری درست از اراضی زیر کشت آبی در سطح کشور، حفظ منابع اراضی بهویژه خاک و استفاده پایدار را به دنبال خواهد داشت. ضمنا نتایج فوق، لایه اطلاعاتی مبنایی است که همراه با دادههای دیگر از جمله آمار اقتصادی برای تدوین الگوی کشت مناسب مورد نیاز میباشد.کلیدواژه ها
توان اراضی, گندم آبی, محدودیتهای اراضیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.