بررسی روایی مکانمندی خدا از دیدگاه امامیه و سلفیه
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: پژوهشنامه مذاهب اسلامی، دوره: 9، شماره: 17
- کد COI اختصاصی: JR_MAZHB-9-17_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 187
نویسندگان
دانش آموخته دکتری مذاهب کلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران
استاد گروه فلسفه و کلام، دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده
این پژوهش با هدف تبیین مسئله «مکانمندی خدا» و با بررسی روایات امامیه و سلفیان درباره این موضوع، در پی یافتن پاسخ این پرسش است که: روایات سلفیان در این باب، چه چیزی را ثابت می کند و ائمه اهل بیت (ع) در تقابل با آنها چه واکنشی داشته اند؟ این نوشتار با استفاده از رویکرد توصیفی با تبیین و تحلیل روایات و دیدگاه های علمای سلفی و تطبیق آن با روایات امامان شیعه به این نتایج رسیده است که ماحصل روایاتی که سلفیان پذیرفته اند، «مکانمند» بودن خدا را ثابت می کند و در نهایت سر از تجسیم و تشیبه درمی آورد؛ اما ائمه اهل بیت (ع) همواره این روایات را نقد کرده و مردود دانسته اند. هرچند روایاتی نیز در منابع شیعه یافت می شود که سلفیان از آنها برای تایید دیدگاه خود استفاده کرده اند؛ اما یا از نظر سندی ضعیف اند یا از نظر دلالی مستمسک مطمئنی برای سلفیان به شمار نمی روند، زیرا با توجه به مبنای امامان شیعه در لزوم تاویل نصوص، همه آنها همانند آیات صفات خبری، به معانی مجازی، استعاره ای و کنایی حمل می شوند. در نتیجه این ملاک سنجش را نیز به ما می دهد که هر روایتی در منابع امامیه که موافق دیدگاه سلفی ها در باب مکانمندی خدا باشد، اعتبار ندارد و نمی تواند موید دیدگاه سلفیان باشد.کلیدواژه ها
مکانمندی خدا, استوا, حدیث الاطیط, فرودآمدن خدا به آسمان, حدیث استلقیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.