واکاوی مقدار و فراوانی بارش روزانه­ ی غرب - جنوب غرب ایران در رابطه با فعالیت کم فشار دریای سرخ طی دوره ی آماری ۲۰۱۶-۱۹۷۹

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه اطلاعات جغرافیایی ( سپهر)، دوره: 31، شماره: 122
  • کد COI اختصاصی: JR_SEPEHR-31-122_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 103
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین عساکره

استاد اقلیم شناسی، دانشگاه زنجان، ایران

سکینه خانی تملیه

دانشجوی دکتری تغییر اقلیم، دانشگاه زنجان، ایران

چکیده

بارندگی یک عنصر مهم و تاثیرگذار بر جوامع و فعالیت ­های انسانی است؛ به طوری که امروزه رکن اصلی مطالعات در کلیه برنامه ­ریزی­ های محیطی و اقتصادی به شمار می رود. نظر به اهمیت این عنصر اقلیمی، در پژوهش حاضر تلاش شده است که تغییرات مقدار، فراوانی بارش روزانه­ ی غرب، جنوب غرب ایران طی دوره ی آماری (۲۰۱۶- ۱۹۷۹) ارزیابی شود. در راستای انجام این پژوهش از دو نوع  پایگاه داده، پایگاه داده محیطی شامل بارش، (مستخرج از پایگاه داده اسفزاری) و پایگاه داده های جوی شامل ارتفاع ژئوپتانسیل (مستخرج از پایگاه داده مرکز اروپایی پیش بینی میان مدت جوی موسوم به ECMWF) استفاده شده است. همچنین به منظور شناسایی چرخندها از یک الگوریتم عددی استفاده شد. براساس این الگوریتم طی کل دوره ی آماری، ۴۵۹ مرکز چرخندی شناسایی شد. نتایج نشان داد که کمینه ی میانگین بارش روزانه در محدوده مورد بررسی در طی کل دوره ی آماری، بخش­ هایی از جنوب، جنوب غرب و شمال ­شرق را در برگرفته است. در زمان فعالیت کم فشار دریای سرخ  بخش ­های جنوب و جنوب غرب منطقه مورد مطالعه زیر پوشش بارش قرار می گرفته است. بیشینه ی بارش در شرایط عمومی و نیز به هنگام فعالیت کم فشار دریای سرخ در بخش­ هایی از شمال­ غرب، غرب و شرق محدوده ی مورد مطالعه (منطبق بر ارتفاعات زاگرس) با پهنه های زیر پوشش مختلف متمرکز بوده است. درصد مساحت توام با بیشینه بارش در زمان فعالیت کم فشار دریای سرخ بیشتر بوده است. کمینه ی شمار روزهای بارانی نیز در طی کل دوره و نیز در زمان فعالیت کم فشار دریای سرخ در قسمت­ های جنوب و جنوب غرب منطقه ی مورد مطالعه با درصد مساحت­ های متفاوت برتری داشته است.

کلیدواژه ها

میانگین روزانه­ ی بارش, شمار روزهای بارانی, کم فشار دریای سرخ, غرب و جنوب غرب ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.