تبیین ارزش های زیست محیطی «در پرتو مطالعه مولفه های زیبایی شناسی شهری ناظر به قواعد فقه شهری»

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های فقه و حقوق اسلامی، دوره: 18، شماره: 68
  • کد COI اختصاصی: JR_IJRJ-18-68_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 331
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

راحله فدوی

دانشجوی دکترای هنرهای اسلامی، دانشکده هنرهای صناعی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

مهدی محمدزاده

استاد، گروه هنرهای اسلامی، دانشکده هنرهای صناعی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

علی محمدیان

استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه بزرگمهر قائنات، قائنات، ایران

چکیده

منظر شهری و زیباسازی آن یکی از عوامل مهم در ایجاد تصویر ذهنی مثبت و ارتقای تجربه زیباشناختی شهروندان هر جامعه محسوب می­شود. درهم­آمیختن فنون طراحی منظر با ارزش­های زیست محیطی و اکولوژیک، از جدیدترین تدابیر و راهکارهای نیل به توسعه پایدار در عصر حاضر است. جستار حاضر با هدف شناسایی میزان دغدغه و توجه تعالیم اسلامی در رویارویی با مفاهیم یادشده، با الگویابی از مولفه­ها و رویکردهای مطرح در زیبایی­شناسی شهری به تشریح قواعد فقه شهری پرداخته و گستره کارایی آن را مورد ارزیابی و تبیین زیبایی­شناسانه قرار داده است.  روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و با مراجعه به منابع کتابخانه­ای سامان یافته و با توجه به ماهیت میان رشته­ای موضوع به تطبیق و ترکیب نظریات مطرح در دو حوزه زیبایی­شناسی و فقه شهری پرداخته است. لازم به ذکر است که مقصود از فقه شهری، سلسله آموزه­های شرعی و قواعد فقهی ناظر به آداب و بایسته­های شهرنشینی می­باشد که حسب تتبع جستار حاضر از دل میراث مکتوب فقهی قابل شناسایی، استخراج و تطبیق با موضوع مزبور است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می­دهد که با بهره­گیری از قواعد موجود در میراث مکتوب فقهی از قبیل قاعده سلطنت، اتلاف، تسبیب و لاضرر، و در آمیختن آن­ها با روش­ها و رهیافت­های زیبایی­شناسانه، می­توان به کارآمدی و اثرگذاری بیشتر این موازین در مدیریت مکان و منظر شهری نائل آمد. همچنین یافته­های تحقیق بیانگر آن است که دغدغه توجه به محیط زیست و رویارویی انسان با فضای شهری از جمله مباحثی است که مورد توجه فقها قرار گرفته است. در این راستا بحث حفظ حریم و امنیت اخلاقی و روانی شهروندان از جمله امتیازات فقه شهری است که باید مورد عنایت بوده و در مدیریت شهری مبنای عمل قرار گیرد..

کلیدواژه ها

زیبایی شناسی, زیبایی شناسی زیست محیطی زیبایی شناسی شهری, طراحی شهری, قواعد فقه شهری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.