بررسی رابطه بداء و تغییر در قضا و قدر خداوند
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: دوفصلنامه شیعه پژوهی، دوره: 8، شماره: 22
- کد COI اختصاصی: JR_SHIA-8-22_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 353
نویسندگان
استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الاهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران
دانشجوی دکتری کلام اسلامی، دانشکده الاهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده
مشیت خداوندی بر این است که امکان محو و اثبات هر چیز در همه اتفاقات و حوادث برای خداوند فراهم شده باشد و برخلاف آنچه یهودیان معتقد بودند، دست خداوند به هیچ وجه در تغییر بسته نباشد. از دیگر سو، تمام علل و اسباب، مظاهر قضا و قدر الاهی اند و در هر حادثه ای، به اندازه تنوع علل و اسباب، قضا و قدرهای گوناگون وجود دارد. نظام هستی طوری خلق شده که هیچ پدیده ای در هستی، از جمله قضا و قدر حق تعالی، از سلسله علی و معلولی خروج و تخلف نکند. اما در برخی دیدگاه ها، مسئله «بداء» منافی این قاعده عمومی انگاشته شده است. به همین ضرورت، در این نوشتار کوشیدیم با روشی توصیفی تحلیلی رابطه بداء و تغییر در قضا و قدر خداوند را بکاویم. در پایان این مقاله، بدین نتیجه رسیدیم که خداوند به آنچه روی می دهد، علم پیشین و فعلی دارد و از کار آفرینش و ایجاد دگرگونی در مقدرات فارغ نشده است؛ لذا بداء در علم ذاتی خدا رخ نمی دهد، بلکه بداء به معنای آشکارشدن و ظهور چیزی است از خدا خلاف آنچه در وهله نخست به نظر می رسیده است.کلیدواژه ها
قضا, قدر, بداء, اراده, علماطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.