نقدی بر فرایند برنامه ریزی جامع شهر رشت با رویکردی تطبیقی (طرحهای جامع سه گانه شهر)

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه دانش شهرسازی، دوره: 2، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_UPK-2-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 286
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حمید حجتی

دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

محمد رضا پورمحمدی

استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

رسول قربانی

استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

پنج دهه از تهیه و اجرای طرح­های توسعه شهری موسوم به جامع در ایران می­گذرد و باوجود حصول به برخی نتایج مثبت، مطلوبیت لازم و مورد نظر کارشناسان و مردم حاصل نشده است. مقاله حاضر کوشیده است پس از شرح مختصری در خصوص ویژگی­های الگوی جامع، بر مبنای روش توصیفی و تحلیلی منطبق با داده­های اخذ شده و سپس پردازش آن­ها، طرح­های توسعه شهری رشت با تمرکز بر طرح جامع دوم شهر رشت را مورد بررسی اجمالی قرار داده، میزان تحقق اهداف و پیش­بینی­های آن را (طرح­هایی که اجرایی شده) مورد ارزیابی قرار دهد. مشخصا ارزیابی نتایج اجرای طرح جامع دوم رشت نشان می دهد اشتباهات فاحشی در پیش بینی­ها و هدف­گذاری­های آن وجود داشته است. از جمله این­که برآورد جمعیت شهر رشت در طرح جامع و طرح تفصیلی آن به ترتیب با ۱/۹ درصد (۴۶۹۴۴ نفر) و ۰۲/۶ درصد (۳۳۶۵۴ نفر) اشتباه (یا به عبارت دیگر برآورد مازاد) همراه بوده است. همچنین در زمینه حدود گسترش و شبکه ارتباطی شهر، طرح جامع و تفصیلی دوم رشت ۱۳ درصد و ۶/۲۲ درصد اشتباه (مازاد بر برآورد) داشته اند. در خصوص مساحت و سرانه کاربری­های شهری نیز حدود ۲۸/۲۰ درصد از مساحت کاربری­ها و ۷۶/۲۴ درصد از سرانه­ها در پایان اجرای طرح، مازاد بر پیش­بینی بوده (پیش بینی طرح جامع و تفصیلی دوم شهر رشت در این زمینه با کمبود مواجه بوده) است. سرانجام اینکه طرح جامع دوم شهر رشت همچون طرح­های جامع سایر شهرها، دارای نارسایی هایی چون عدم انعطاف، شرح خدمات گسترده و تاکید بر کالبد بوده که البته بیشتر ناشی از ضعف در ماهیت الگوی طرح جامع است.

کلیدواژه ها

طرح جامع, طرح تفصیلی , شهر رشت , ارزیابی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.