تدوین و روانسنجی نسخه کوتاه پرسشنامه سنجش سواد سلامت بزرگسالان (HELIA-SF)

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوماهنامه پایش، دوره: 21، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_PAHM-21-3_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 475
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمود طاووسی

Health Metrics Research Center, Institute for Health Sciences Research, ACECR, Tehran, Iran

علی اصغر حائری مهریزی

Health Metrics Research Center, Institute for Health Sciences Research, ACECR, Tehran, Iran

ژیلا صدیقی

Health Metrics Research Center, Institute for Health Sciences Research, ACECR, Tehran, Iran

علی منتظری

Health Metrics Research Center, Institute for Health Sciences Research, ACECR, Tehran, Iran

سمیرا محمدی

Health Metrics Research Center, Institute for Health Sciences Research, ACECR, Tehran, Iran

منا سادات اردستانی

Health Education and Promotion Office, Deputy of Health, Ministry of Health and Medical Education, Tehran, Iran

فرشید رضایی

Health Education and Promotion Office, Deputy of Health, Ministry of Health and Medical Education, Tehran, Iran

غلام حسین ویسی

Health Education and Promotion Office, Deputy of Health, Ministry of Health and Medical Education, Tehran, Iran

رامین مظفری کرمانی

Health Metrics Research Center, Institute for Health Sciences Research, ACECR, Tehran, Iran

راحله رستمی

Health Metrics Research Center, Institute for Health Sciences Research, ACECR, Tehran, Iran

مژگان جوادی

Health Education and Promotion Office, Deputy of Health, Ministry of Health and Medical Education, Tehran, Iran

فاطمه سربندی

Health Education and Promotion Office, Deputy of Health, Ministry of Health and Medical Education, Tehran, Iran

چکیده

مقدمه: ابزارهای سنجش و غربالگری سواد سلامت باید بتوانند این شاخص را در محیط های پیچیده ارائه مراقبت سلامت اندازه گیری کنند. این مطالعه با هدف تدوین و روان سنجی نسخه کوتاه پرسشنامه سنجش سواد سلامت بزرگسالان (Health Literacy for Adults-Short Form: HELIA-SF) انجام شد. مواد و روش کار: در این مطالعه روش شناختی، از بین گویه های هر یک از سازه های پرسشنامه اصلی (HELIA)، گویه هایی که بیشترین قابلیت نمایندگی از آن سازه، و نیز پوشش حداکثری متغیرها را داشتند به عنوان گویه های نسخه کوتاه، انتخاب شدند. روایی محتوایی با پانل خبرگان، و روایی صوری با تعدادی از افراد گروه هدف مورد بررسی قرار گرفت. برای سنجش روایی ساختاری از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از همبستگی داخلی (ضریب آلفای کرونباخ) و همبستگی درون رده ای (ICC) محاسبه شد. یافته ها: روایی محتوایی گویه های پرسشنامه از نظر کیفی مطلوب تشخیص داده شد، مقادیر مطلوب (بیشتر از ۵۶/۰ برای نسبت روایی محتوایی، و بیشتر از ۷۹/۰ برای شاخص روایی محتوایی) به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که گویه های پرسشنامه (۹ گویه) با دو عامل مهارت های پایه ای (۵ گویه) و مهارت های تصمیم گیری (۴ گویه) حدود ۶۱ درصد تغییرات را پوشش داده و الگوی حاصل از تحلیل عاملی تاییدی از برازش قابل قبول برخوردار شد: [X۲/df=۲۰/۲, GFI=۹۵/۰, CFI=۹۷/۰, NFI=۹۵/۰, NNFI=۹۶/۰, SRMR=۰۶۸/۰, RMSEA=۰۷۴/۰]. ضریب آلفای کرونباخ و ICC برای هر یک از دو بعد (به ترتیب ۸۴/۰ ، ۸۱/۰ و ۸۵/۰ ، ۸۲/۰) و برای کل گویه ها (به ترتیب ۹۱/۰ ، ۸۱/۰) مقادیر مورد تایید به دست آمد. نتیجه گیری: نسخه کوتاه پرسشنامه سنجش سواد سلامت بزرگسالان (HELIA-SF) ابزاری پایا و روا است. این نسخه به علت کوتاه و مختصر بودن، و در نتیجه سرعت تکمیل بالاتر نسبت به نسخه اصلی، برای اندازه گیری سطح سواد سلامت در گروه های مختلف جمعیتی شهری و روستایی مناسب است.  

کلیدواژه ها

Health Literacy, Questionnaire, Adults, سواد سلامت, پرسشنامه, بزرگسالان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.