سینتیک و ترمودینامیک جذب فسفر در یک خاک رسی تحت تاثیر پارامترهای محیطی مختلف

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه آب و خاک، دوره: 36، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JSW-36-2_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 243
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

بهنوش کمالی

دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین

عباس ستوده نیا

دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین

علی مهدوی مزده

دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین

چکیده

بررسی و پیشبینی فرآیند جذب فسفر در خاک نقش بسزایی در ارائه راهکارهای کاربردی برای کاهش تجمع فسفر مصرفی و افزایش قابلیت دسترسی آن برای محصولات کشت شده دارد. در این مطالعه، سینتیک جذب و همینطور اثرات دما در سه سطح (۱۲، ۲۵ و ۳۸ درجه سانتیگراد)، شوری در پنج سطح (۰، ۹۶/۸، ۰۲/۱۷، ۰۹/۳۲ و ۲۵/۴۶ دسی زیمنس بر متر)، pH در شش سطح (۵/۲، ۵/۳، ۳۶/۵، ۵/۷، ۵/۹ و ۵/۱۱) و نوع محلول زمینه حاوی فسفر (آب مقطر و محلول کلسیم کلرید ۰۱/۰ مولار) بر روی جذب تعادلی فسفر در یک خاک کشاورزی منطقه مهدیآباد دشت قزوین با استفاده از آزمایش رآکتوری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که معادله الوویچ بالاترین همبستگی (۹۶۴/۰=r۲) را با دادههای آزمایشگاهی سینتیک جذب داشت و بیشترین میزان جذب در ۸ ساعت اول تماس خاک با محلول فسفر اتفاق افتاد. با تغییر دما از ۲۵ به ۳۸ درجه سانتیگراد حداکثر ظرفیت جذب ۱/۲ برابر و در شرایط استفاده از محلول الکترولیت کلسیم کلرید به جای آب مقطر حداکثر ظرفیت جذب ۵/۷ برابر بود. این عوامل از طریق تاثیرگذاری بر روی قدرت تبادل یونی منجر به تغییر مقدار جذب فسفر بر روی سطوح جاذب شدهاند. کاهش شوری و افزایش pH نیز از طریق ایجاد تغییر در تعداد آنیونهای موجود در محلول و نوسان در بار سطوح جاذب، افزایش معنیدار در مقدار جذب را موجب گردیده و بیشترین مقدار تغییرات در جذب، بین pH ۳۶/۵ تا ۵/۷ اتفاق افتاد. نتایج بررسی ترمودینامیک جذب نیز بیانگر گرماگیر و خود به خودی بودن فرآیند جذب بود.

کلیدواژه ها

ترمودینامیک, سینتیک جذب, شوری, فسفر, محلول الکترولیت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.