واکاوی مفهوم فوکویی هیولا در تابلو ندیمه ها اثر ولاسکز

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه جامعه شناسی فرهنگ و هنر، دوره: 4، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_SCART-4-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 253
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

الهام شمس

دانشگاه هنر اسلامی تبریز

بیان کریمی

دانشگاه تبریز

مهدی محمدزاده

دانشگاه هنر اسلامی تبریز

چکیده

 هسته­ی اصلی ظهور هیولا به زعم فوکو اختلاط یا هیبریدی بودن است که در نقطه اتصال طبیعت و قانون پدیدار می­شود و نظم را به چالش می­کشد. هدف اصلی در این جستار بررسی مفهوم هیولا از منظر فوکو و تحلیل جایگاه این مفهوم در اندیشه­ی فوکویی است. این مهم به منظور امکان استفاده از مفهوم هیولا و خوانش فوکو از آن در ارتباط با بازنمایی بصری در هنر صورت می­پذیرد. پرسش­های راهبر ما در این پژوهش بدین قرارند: مفهوم­پردازی فوکو از هیولا در مختصات و ابعاد مختلف اندیشه­ی وی چگونه صورت پذیرفته است؟ با توجه به اهمیت بنیادین مساله­ی بازنمایی در پرده­ی نقاشی ندیمه­ها اثر ولاسکز و توجه ویژه­ی فوکو به این اثر هنری در راستای همین مساله، چه رابطه­ای میان هیولای فوکویی و امر بازنمایی بصری در این اثر وجود دارد؟ این پژوهش با رویکرد تحلیل محتوا و به روش تحلیلی- توصیفی انجام شده است و نتایج نشان می­دهد برای فوکو هیولا فرم خودآیین، خشن، اما در نهایت طبیعی از امر غیرطبیعی است و نحوه­ی مواجهه­ی فوکو با مفهوم هیولا به طور عمده با مرکززدایی از امر بهنجار همراه است. در نقاشی ندیمه­ها نیز هیولاها همان­هایی هستند که نظم بازنمایی را خدشه­دار می­کنند و یا اساسا خارج از بازنمایی قرار می­گیرند.

کلیدواژه ها

هیولا, فوکو, امر نابهنجار, گفتمان انتقادی, نقاشی ندیمه ها

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.