نظام تجاری و نوگرایی صنعتی در تبریز عصر قاجار
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: پژوهش نامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی، دوره: 10، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JSEH-10-2_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 152
نویسندگان
دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران
استاد گروه شهرسازی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
دانشیار گروه تاریخ،دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
چکیده
بهدنبال انقلاب صنعتی و شکلگیری نظام نوین تجاری، از قرن ۱۹م ایران توسعهنیافته به دلیل موقعیت استراتژیک و اهداف اقتصادی مورد توجه قدرت های استعماری قرار گرفت. نخستین جرقههای تفکر در علل ترقی غرب و نیز توسعهنیافتگی ایران با شکست ایرانیان از روسیه در ذهن عباسمیرزا رقم خورد. تقدم تبریز بر بهرهمندی از نوآوریهای صنعتی و سرمایهگذاری شرکتهای خارجی به عواملی چون موقعیت مناسب جغرافیایی، ولیعهدنشین بودن و سرمایهگذاری بازرگانان شهر بستگی داشت. پرسش اصلی مطرح پژوهش این است که چه تغییر و تحولی و تحت تاثیر چه عواملی در نظام تجاری و صنعت تبریز عصر قاجار رخ داد؟ مهمترین دستاورد پژوهش بر ایجاد صنایع نوین و نظام جدید تجاری تبریز استوار است که در این راستا مظاهر مدرنیته ازقبیل مراکز صرافی، بانک، صنایع ریسندگی و قالیبافی، چاپخانه، برق، و تلفن ایجاد گردیدند. تجار آذربایجانی نیز در تاسیس مراکز تجاری و صنعتی نقش فعالی ایفا نمودند. رشد مداوم بازرگانی در اوایل قرن ۱۴ق. موجب ترغیب سرمایهگذاران خارجی به گسترش فعالیت های اقتصادی و تولیدی خود در تبریز شد. اما واردات کالاهای فرنگی به صنایعدستی و کارگاههای تولیدی بومی آسیب فراوانی زد. این مقاله با تکیه بر منابع، نشریات و اسناد تاریخی، به روش توصیفی- تبیینی، تحولات اقتصادی و صنعتی شهر تبریز را بررسی نموده است.کلیدواژه ها
تبریز, قاجار, نوگرایی صنعتی, بازرگانی, تجاراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.