تغییرات ساختارهای اقتصادی و بنیان های جدید برنامه ریزی فضایی شهری و منطقه ای کلانشهرها، مورد شناسی: کلان شهر تبریز

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری-منطقه ای، دوره: 2، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_GIAJ-2-5_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 140
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فیروز جمالی

استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز

کریم حسین زاده دلیر

استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز

ایرج حاتمی علمداری

استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز

چکیده

هدف این مقاله تحلیل تطبیقی برنامه­ریزی مبتنی بر بنیان­های عصر صنعت و اطلاعات و تعیین تغییرساختارهایی است که برنامه­ریزی فضایی را شکل داده­اند. به نظر می­رسد در شرایط عدم تطابق بنیان­های برنامه­ریزی با تغییرات ساختارهای اقتصاد جهانی، شهرها (خصوصا کلان­شهرها) که عامل رشد اقتصادهای ملی و ارتقاء­دهنده جایگاه بین­المللی و جهانی کشورها هستند، در برنامه­ریزی­های توسعه و عمران شهری و منطقه­ای با مشکل تناقض­های کالبدی نسبت به نقش بایسته­شان مواجه می­شوند. این مساله می­تواند راه جهانی شدن کشورها از طریق نقش­آفرینی کلان­شهرها را مسدود نماید. در این مقاله، اصول پایه ای برای برنامه­ریزی فضایی شهری و منطقه­ای با استفاده از آراء و نظریه­پردازی­های صاحب­نظران این حوزه از جمله دانیل بل، فریتزماکلوپ، آلوین تافلر، فرانک وبستر، یونجی ماسودا، سیمون نورا، آلن منک، مارک­اوری پورات و مانوئل­کاستلز ارائه شده است زیرا این اندیشمندان دارای دیدگاههای مرتبط با جامعه­ی اطلاعاتی هستند. در این مقاله کوشیده شده است سازمان­یابی فضایی کلان شهر تبریز و منطقه شهری آن با حاکمیت انگاره جدید تبیین گردد. روش گردآوری و تحلیل داده­ها در این مقاله به صورت تحلیل ثانویه می­باشد. عمده­ترین یافته­های مقاله عبارتند از : ساده و کوتاهتر شدن فضا به دلیل کم شدن اجزای سیستم­ها، جایگزینی آمیختگی اجزا به جای جدایی­گزینی آنها، جایگزینی انبوه­زدایی از زمان و مکان بر تمرکز و تراکم، تغییر نظم­دهی اجزا از ساختار عمودی به افقی، جایگزینی گسستگی بر پیوستگی فضایی اجزای سازمان، جایگزینی معیارهای کیفی بر کمی در سازماندهی و تغییر اندازه و مقیاس اجزای سیستم از بزرگ به کوچک

کلیدواژه ها

فضا, سازماندهی فضایی, برنامه ریزی فضایی, جامعه اطلاعاتی, جهانی شدن

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.