تحلیل میزان ریسک پذیری سکونتگاه های شهری استان لرستان از خطر زلزله

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری-منطقه ای، دوره: 3، شماره: 9
  • کد COI اختصاصی: JR_GIAJ-3-9_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 123
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

صفر قائدرحمتی

دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس

احمد خادم الحسینی

دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

طاهره سیاوشی

کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

چکیده

زمین لرزه از جمله مخاطرات طبیعی است که وقوع آن اغلب خسارات و تلفات زیادی به دنبال داشته است. پراکنش جغرافیایی زلزله ها در کشور ما نشانگر آن است که ۶۶ درصد از سرزمین ایران در معرض خطر زمین لرزه قرار دارد و ۹۰ درصد از جمعیت کشور در این مناطق زندگی می کنند. این در حالی است که شهرهای کشور ما در برابر زمین لرزه ۵/۵ و ۶ ریشتری به طور جدی آسیب پذیرند. استان لرستان بخشی از رشته کوه زاگرس را تشکیل داده است و ۸۳/۵۰ درصد از کل زلزله های ایران در این رشته کوه اتفاق افتاده است. به همین دلیل این استان شاهد وقوع زلزله های مخرب با تلفات زیاد بوده است. این ناحیه جزو مناطقی از ایران طبقه بندی شده که از توان زلزله خیزی شدیدی برخوردار است. همچنین به ثبت رسیدن تعداد زیادی کانون زلزله طی صد سال اخیر و وقوع زلزله های مخرب در این استان، نشانگر فعال بودن گسل­های آن می باشد. این استان با تراکم جمعیتی۶۲ نفر در هر کیلومتر مربع، حدود ۶۵/۲ درصد جمعیت کشور را در خود جای داده و جزو نواحی پر جمعیت نیز محسوب می­شود. اهداف پژوهش حاضر شامل بررسی چگونگی پراکنش فضایی جمعیت و الگوی پراکنش شهرهای استان لرستان و بررسی پراکنش فضایی شهرها و جمعیت شهری استان لرستان در ارتباط با خطر زلزله می­باشد. در این مقاله جهت بررسی الگوی پراکنش شهرهای مهم استان مدل« جاذبه یا تعیین نقطه جدایی» مورد استفاده قرار گرفته و نتایج به دست آمده حاکی از آن است که مراکز شهری مهم استان تقریبا به صورت ارگانیک پراکنده شده­اند. از طرفی فراوانی منابع آب در حاشیه گسل­ها عامل اصلی مکان گزینی شهرها و روستاها در این استان بوده است. بنابراین بسیاری از مناطق مسکونی در حریم گسل­ها استقرار یافته، در معرض خطر و آسیب پذیری بالایی قرار دارند. نتایج حاصل از نقشه پهنه بندی تهیه شده نشان می­دهد حدود ۶ درصد جمعیت استان در پهنه خطر بسیار بالا، ۲۳ درصد جمعیت در پهنه پر خطر و ۵۶ درصد در پهنه متوسط قرار دارند.

کلیدواژه ها

پراکنش جمعیت, ریسک پذیری, حریم امن, استان لرستان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.