ارزیابی پایداری عملکرد دانه لاین های خالص برنج در استان گیلان

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 15، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_AGRO-15-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 355
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علیرضا ترنگ

پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه شمال کشور.

مریم حسینی چالشتری

موسسه تحقیقات برنج کشور

ایثار طولگیلانی

پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه شمال کشور

مسعود اصفهانی

دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان

چکیده

معرفی ارقام جدید برنج با پتانسیل عملکرد بالاتر از ارقام محلی، یکی از اهداف مهم به نژادگران بوده و ارزیابی پایداری ارقام و تعیین اثر متقابل ژنوتیپ با محیط در هر برنامه معرفی رقم ضرورت دارد. در این تحقیق ۹ لاین خالص امیدبخش، انتخابی از لاین های ارسالی شبکه بین المللی ارزیابی ژنتیکی برنج همراه با رقم خزر به عنوان شاهد در سه منطقه استان گیلان (رودسر، رشت و تالش) طی سال های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۳ در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار از نظر پایداری عملکرد مورد بررسی قرار گرفتند. عملکرد دانه در پایان فصل برحسب رطوبت ۱۴ درصد اندازه گیری گردید. نتایج تجزیه واریانس ساده برای هرمحیط نشان داد که ژنوتیپ های برنج از نظر عملکرد دانه در هر سه منطقه و هر سه سال آزمایش دارای اختلاف معنی داری بودند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نیز نشان دادکه عملکرد ژنوتیپ های برنج در میانگین سال ها و مکان های مختلف با یکدیگر اختلاف معنی-داری داشتند. اثر متقابل ژنوتیپ در مکان در سال نیز معنی دار بود. نتایج تجزیه پایداری به روش لین و بینز و AMMI نشان داد که لاین های شماره ۶ (CT۹۸۰۷-۳-۵-۱-۱-۲P-M-۱) و ۹ (IR۲۱۰۱-۴-۱۵۹-۱-۳-۳) به دلیل داشتن ضریب تغییرات و میانگین مربعات درون مکانی کوچک و کمترین فاصله نسبت به مبدا مختصات بردارهای تجزیه AMMI پایدارترین لاین ها بودند. این لاین ها به ترتیب دارای عملکرد ۴۹۷۰ و۴۷۷۰ کیلوگرم در هکتار بوده به عنوان پایدارترین لاین ها برای هر سه منطقه شناخته شدند. لاین شماره ۵ (CNAX۴۳۶۴-۴-۴-۴-۱-۳-۱) نیز با عملکرد ۴۷۹۰ کیلوگرم در هکتار به عنوان یک رقم پرمحصول دارای سازگاری اختصاصی با شرایط منطقه تالش بود.

کلیدواژه ها

Adaptability, Grain yield, Grain yield stability and Rice., برنج, تجزیه پایداری, عملکرد دانه و سازگاری.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.