مکان یابی بهینه ی جهات گسترش شهری با بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) مورد شناسی : شهر مرودشت

  • سال انتشار: 1388
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره: 7، شماره: 15
  • کد COI اختصاصی: JR_GDIJ-7-15_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 271
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عیسی ابراهیم زاده

قاسم رفیعی

چکیده

با توجه به اینکه در گسترش کالبدی شهر هدف­های متعدد و گاهی متضاد با هم (همچون؛ اختصاص زمین برای گسترش شهر و به زیرساخت و ساز رفتن اراضی کشاورزی و غیره) وجود دارد، تنها با نگاهی جامعه­نگر نسبت به همه­ی عوامل تاثیرگذار در جهت­یابی توسعه­ی کالبدی شهر، می­توان اراضی بهینه را برای گسترش آتی شهر انتخاب کرد. از این­رو شناخت و مکان­یابی اراضی متناسب، جهت گسترش­آینده­ی شهر، از تصمیمات مهم برنامه­ریزان شهری می­باشد. عمده­ترین هدف در مقاله­ی حاضر ارایه و تعیین مکان­های مناسب جهت گسترش آتی شهر مرودشت بوده است. بدین منظور از ابزار توانمند و دقیق سیستم اطلاعات جغرافیایی برای تولید و تجزیه و تحلیل نقشه­ها و لایه­های مختلف کاربری اراضی شهر مرودشت استفاده شده است. طی این فرآیند ابتدا شاخص­های طبیعی و انسانی مورد نیاز و تاثیرگذار در قالب ۱۰ شاخص (جهت شیب، قابلیت اراضی، اراضی سیلاب­خیز،گسل، رود ، شبکه­ی ارتباطی جاده ­ای، شبکه­ی ارتباطی ریلی، صنایع، نقاط روستایی اطراف شهر و خطوط انتقال نیرو) شناسایی، تهیه و ویرایش شدند. سپس با استفاده از مدل­ها و توابع تحلیلی سیستم اطلاعات جغرافیایی (همسایگی، حریم، هم­پوشانی و غیره)، محدوده­ی مورد مطالعه در هر یک از معیارها و شاخص­ها ایجاد و نقشه­ی جهات بهینه­ی گسترش فیزیکی در هر لایه، تعیین گردید. پس از این مرحله، عملیات استانداردسازی و تلفیق لایه­ها با استفاده از روش­های هم­پوشانی و ترکیب نقشه­ای و وزن­دهی به روش رتبه­ای انجام شد. در نهایت پس از تلفیق نقشه­های به دست آمده، نقشه­ی نهایی جهات مناسب گسترش آتی شهر مرودشت بهینه­گزینی و ارایه شد.

کلیدواژه ها

گسترش شهری, مکانیابی, جهات بهینه, شاخص وزن دهی, مرودشت, سیستم اطلاعات جغرافیایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.