مدل مفهومی کشمکش های روانی معنوی در ایران: مطالعه کیفی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه روانشناسی فرهنگی، دوره: 6، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JCUP-6-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 423
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدتقی تبیک

استادیار گروه روان شناسی، دانشگاه قرآن و حدیث، قم. ایران

علی فتحی آشتیانی

استاد گروه روان شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران. ایران.

مسعود جان بزرگی

استاد گروه روان شناسی، پژوهشکده علوم رفتاری، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران.

سید کاظم رسول زاده طباطبایی

دانشیار گروه روان شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

چکیده

تعارضات و کشمکش­های روانی معنوی نقش مهمی در میزان سلامت جسمانی و روانی انسان­ها دارند. ازاین رو، پژوهش حاضر به مطالعه پدیده کشمکش­های روانی معنوی، عوامل پدیدایی، و پیامدهای آن در ایران پرداخت. این مطالعه با رویکرد کیفی و با استفاده از نظریه وابسته به زمینه انجام شد. بدین منظور، ۱۴ مشارکت کننده به روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته به مدت ۵ ماه موردمطالعه قرار گرفتند. داده ها جمع آوری، ثبت، کدگذاری و مقوله بندی و نهایتا در قالب الگوی نظری صورت بندی شدند. نتایج حاصل از تحلیل کدگذاری مصاحبه ها به شناسایی «۲۸۰ کد»، «۱۶ مقوله»، «۳ درون مایه»، و«۱ الگوی نظری» منتهی شد. ۷ مقوله «روان شناختی»، «خانوادگی»، «موقعیت استرس زا»، «درونی سازی دینی»، «تصور از خدا»، «دلبستگی به خدا»، و «جهت گیری دینی پرسش گرانه» ذیل درون مایه عوامل پدیدایی کشمکش­های روانی معنوی در تجربه زیسته مشارکت کنندگان شناسایی شد. سه مقوله «مشکلات روان شناختی»، «بی انگیزگی دینی»، و همچنین «رشد دینی» جزو درون مایه پیامدهای کشمکش­های روانی معنوی تشخیص داده شدند. توجه به پدیده کشمکش­های روانی معنوی، و عوامل پدیدآورنده آن، به خصوص در بافت فرهنگی کشور ایران، و همچنین ساخت مداخلات روان شناختی متناسب با این کشمکش ها ضرورت مضاعف دارد.

کلیدواژه ها

مدل مفهومی، کشمکش روانی-معنوی، رویکرد کیفی، نظریه وابسته به زمینه، سلامت روانی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.