گونه شناسی بادگیرهای بندر لافت بر اساس تزیینات نما
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: فصلنامه مسکن و محیط روستا، دوره: 36، شماره: 159
- کد COI اختصاصی: JR_JHRE-36-159_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 142
نویسندگان
M.A Candidate of Architecture, Art University of Esfahan
M.A Candidate of Architecture, Art University of Esfahan
Ph.D. in Architecture, Head of Architectural studies Dept. Art University of Esfahan
چکیده
بادگیر جزیی از کالبد ساختمانهای مناطق گرم و مرطوب ایران به شمار میرود که با هدایت جریان باد و بهره گیری از انرژی پاک طبیعت در تعدیل دما نقش موثری دارد. این عناصر در سیمای شهرهای قدیمی مناطق گرم پس از مناره های مساجد، نقطه اوج خط آسمان شهر قلمداد می شوند. از آن جا که در بسیاری از خانههای بافت قدیم شهر لافت تعمیر بادگیر صورت نمیگیرد پس می توان تخریب این عنصر و حذف آن از سیمای شهر و کالبد خانهها را پیش بینی کرد. همچنین خانههای بافت جدید بندر لافت بدون بادگیر ساخته میشوند و به تدریج بام خانهها در لافت همچون بام بسیاری از شهرها و روستاهای ایران بدون نقطه اوج شکل میگیرد اما می توان با بررسی گونه شناسی بادگیرها در جهت مشخص کردن درجه اهمیت آن برای اهالی و شناساندن آن ها به معماران و مسئولین در نگهداری و باززندهسازی آن ها موثر بود. بنابراین در این شرایط بحرانی که عدم توجه به بادگیرها روزبهروز منجر به نابودی آن ها میشود این بررسی ضروری به نظر می رسد. این پژوهش از طریق مطالعات کتابخانهای و مطالعات میدانی( مصاحبه، مشاهده، عکاسی، برداشت و...) ابتدا به معرفی بادگیر، تاریخچه و اجزای آن می پردازد. سپس انواع آن را بر اساس میزان تزیینات نما مورد بررسی قرار می دهد. همچنین نمای ۴۵ بادگیر بررسی شده به تفکیک ارائه می شود، آنگاه در رابطه با مصالح و شیوه های ساخت بومی آن ها مطالبی ارائه می گردد. در آخر این نتیجه به دست آمده است که تزیینات به کار رفته در بادگیرها عموما سلیقه معمار سازنده و برگرفته از فرهنگ، اعتقادات و طبیعت منطقه بوده و پرکاری یا سادگی این تزیینات ارتباط مستقیم با سطح اقتصادی خانواده داشته است. در لافت بیشتر بادگیر های دو طرفه بدون تزیین و ساده هستند و بادگیرهای ۴ طرفه ۱ دهانه نیز تزیینات اندکی دارند ولی می توان بیشترین تزیینات به کار رفته را در بادگیرهای ۴ طرفه ۳ و ۴ دهانه مشاهده نمود. به نظر می رسد از طریق بررسی نمای بادگیرها و تزیینات آن ها به عنوان نماد معماری بومی بندر لافت بتوان گامی موثر در جهت احیای این میراث باارزش معماری در لافت برداشت.کلیدواژه ها
Badgir (wind tower), Loft port city, Typology, Ornament, Façade., بادگیر, بندر لافت, گونه شناسی, تزیینات, نما.اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.