اثر مصرف زئولیت و کود نیتروژن بر رشد، عملکرد دانه و بهره وری آب شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.) در شرایط تنش خشکی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 19، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_AGRO-19-3_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 167
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابوالفضل باغبانی آرانی

دانشگاه تربیت مدرس

سید علی محمد مدرس ثانوی

دانشگاه تربیت مدرس

مسعود مشهدی اکبر بوجار

دانشگاه تربیت مدرس

علی مختصی بیدگلی

دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

به منظور ارزیابی اثر مصرف زئولیت و کود نیتروژن بر صفات فنولوژیک، مورفولوژیک و زراعی شنبلیله در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ در مزرعه پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج سطح آبیاری (بدون تنش، تنش خفیف در مراحل رویشی و زایشی و تنش شدید در مراحل رویشی و زایشی) به عنوان عامل اصلی و ترکیب فاکتوریلی سه تیمار کودی بر اساس نیتروژن مورد نیاز گیاه (شاهد، ورمی کمپوست به میزان ۷/۲ تن در هکتار و کود اوره به میزان ۱۱ کیلوگرم در هکتار) و دو مقدار زئولیت (صفر و نه تن در هکتار) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که در هر دو سال آزمایش، تنش خشکی باعث کاهش معنی دار کلیه صفات گیاهی مورد مطالعه نسبت به شاهد بدون تنش شده و مصرف زئولیت و ورمی کمپوست اثر منفی تنش خشکی را کاهش داد. بیشترین عملکرد دانه شنبلیله در برهمکنش تیمارهای آبیاری و زئولیت با کود نیتروژن، در تیمار بدون تنش همراه با ورمی کمپوست (۱/۹۰۳ کیلوگرم در هکتار) و در تیمار زئولیت همراه با ورمی کمپوست (۰۹/۵۶۸ کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. با افزایش شدت تنش خشکی در مرحله رویشی و زایشی، عملکرد دانه در سال اول به ترتیب ۲۴ و ۷۶ درصد و در سال دوم به ترتیب ۳۱ و ۵۴ درصد، نسبت به شاهد بدون تنش، کاهش یافت. نتایج این آزمایش نشان داد که در اکثر تیمارهای آبیاری، مصرف زئولیت و ورمی کمپوست با افزایش دسترسی آب و عناصر غذایی، سبب افزایش عملکرد، اجزای عملکرد و بهره وری آب دانه شنبلیله گردید.

کلیدواژه ها

Drought stress, Seed yield, Urea, Vermicompost, Water productivity and Yield components., تنش خشکی, ورمی کمپوست, اوره, بهره وری آب, عملکرد و اجزای عملکرد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.