تاثیر دیدگاه عرفانی بر آرای فقهی فقهاء(مطالعه موردی: فتوای ابن عربی به جواز امامت زنان بر مردان در نماز جماعت)

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه عرفان اسلامی، دوره: 18، شماره: 72
  • کد COI اختصاصی: JR_IAUZ-18-72_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 310
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد رضائی

استادیار گروه الهیات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. نویسنده مسئول: mrezaei@basu.ac.ir

فائزه بالائی

استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، همدان، ایران.

چکیده

مقاله حاضر درصدد تبیین نسبت فقه و عرفان و بیان تاثیر نگاه عرفانی در فرآیند اجتهاد است. با تامل در فرآیند اجتهاد می­توان علوم موثر بر فرآیند اجتهاد را از انحصار چند علم محدود خارج­نمود. از مسیر این پیش­فرض­ها است که مجتهد به فتوا می­رسد و عرفان نیز اگر نگوییم موثر­ترین، حداقل یکی از مبانی موثر بر فرآیند اجتهاد است. بر این اساس، بخش دوم مقاله به مطالعه موردی فتوای ابن­عربی در مورد جواز امامت زنان بر مردان در نماز جماعت ( برخلاف نظر مشهور فقهای فریقین) می­پردازد. در این راستا مبانی تفکیک انسانیت و حیوانیت، اشتراک زن و مرد در انسانیت، تاویل روایاتی که درظاهر حکم به برتری مردان می­دهند و نگاه متفاوت به مقوله زوجیت و اجتهاد، از آثار ابن­عربی استخراج­شده­است. لازم به ذکر است این نوشتار درصدد اثبات درستی این فتوای ابن­عربی و تبیین­ وی از اجتهاد و جایگاه زنان نیست؛ بلکه هدف این است که اثبات­گردد ابن­عربی با چنین پیش فرضی، به چنان فتوای نادری رسیده­است.

کلیدواژه ها

اجتهاد, عرفان, ابن عربی, جواز امامت زن بر مرد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.