پژوهشی در دستنوشت های دیوان طالب جاجرمی با رویکردی تحلیلی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه شعرپژوهی (بوستان ادب)، دوره: 12، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JBASH-12-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 139
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد هادی خالق زاده

استادیار زبان و ادبیات فارسی ، واحد یاسوج ، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

چکیده

مولانا محمدطالب جاجرمی (م ۸۵۴ ق) از شاعران کمترشناخته­شده­ی شیراز در سده­ی نهم هجری است که علاوه­بر «دیوان اشعار»، منظومه­ی «گوی و چوگان» نیز به او منسوب است. این شاعر شیعی که شاگرد آذری طوسی بوده، سلاطین تیموری و حاکمان فارس در قرن نهم را مدح کرده است. پیش از این درباره­ی زندگی، آثار و اندیشه­ی او آگاهی مبسوط و کافی در دست نبوده؛ اما با شناسایی دو دستنویس کتابخانه­ی موزه­ی ملی ایران و نسخه­ی کتابخانه­ی آیت­الله مرعشی نجفی(ره) ضرورت انجام این پژوهش احساس ­شد. نگارنده، در مقاله­ی حاضر، پس از مقدمه­ای کوتاه در شرح زندگی و آثار شاعر با استناد به دستنویس­های آثار او و براساس سنت تصحیح نسخ خطی، به بررسی و تحلیل ساختاری و محتوایی اثر توجه کرده و با نگاه  توصیفی- تحلیلی ضمن معرفی اجمالی طالب جاجرمی و آثارش، به مذهب، اندیشه، ممدوحان، متن­شناسی و دستنوشته­های دیوان اشعار این شاعر پرداخته و نکات تاریک زندگی، سبک و ویژگی های شعر و دستنویس­های موجود را شناسایی کرده است. او ابراهیم­سلطان، عبدالله پسر ابراهیم، خلیل­سلطان، یونس­خان، سلطان­ویس، جهانگیر، سلطان­حسن خداداد، مهتر حاجی­بیگ، علی­شاه، حسن­شاه و محمود را مدح نموده است. همچنین در دستنوشته­های او ارادت قلبی­اش به سلطان­محمد روزبهان، محمدبن سیدشریف جرجانی، شرف­الدین­علی یزدی و شیخ ابواسحاق کازرونی کاملا مشهود است. واژه­های کلیدی:ط مولانا محمدطالب جاجرمی (م ۸۵۴ ق) از شاعران کمترشناخته­شده­ی شیراز در سده­ی نهم هجری است که علاوه­بر «دیوان اشعار»، منظومه­ی «گوی و چوگان» نیز به او منسوب است. این شاعر شیعی که شاگرد آذری طوسی بوده، سلاطین تیموری و حاکمان فارس در قرن نهم را مدح کرده است. پیش از این درباره­ی زندگی، آثار و اندیشه­ی او آگاهی مبسوط و کافی در دست نبوده؛ اما با شناسایی دو دستنویس کتابخانه­ی موزه­ی ملی ایران و نسخه­ی کتابخانه­ی آیت­الله مرعشی نجفی(ره) ضرورت انجام این پژوهش احساس ­شد. نگارنده، در مقاله­ی حاضر، پس از مقدمه­ای کوتاه در شرح زندگی و آثار شاعر با استناد به دستنویس­های آثار او و براساس سنت تصحیح نسخ خطی، به بررسی و تحلیل ساختاری و محتوایی اثر توجه کرده و با نگاه  توصیفی- تحلیلی ضمن معرفی اجمالی طالب جاجرمی و آثارش، به مذهب، اندیشه، ممدوحان، متن­شناسی و دستنوشته­های دیوان اشعار این شاعر پرداخته و نکات تاریک زندگی، سبک و ویژگی های شعر و دستنویس­های موجود را شناسایی کرده است. او ابراهیم­سلطان، عبدالله پسر ابراهیم، خلیل­سلطان، یونس­خان، سلطان­ویس، جهانگیر، سلطان­حسن خداداد، مهتر حاجی­بیگ، علی­شاه، حسن­شاه و محمود را مدح نموده است. همچنین در دستنوشته­های او ارادت قلبی­اش به سلطان­محمد روزبهان، محمدبن سیدشریف جرجانی، شرف­الدین­علی یزدی و شیخ ابواسحاق کازرونی کاملا مشهود است. واژه­های کلیدی:

کلیدواژه ها

طالب جاجرمی, مثنوی گوی و چوگان, ممدوحان طالب جاجرمی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.