ضرورت بازتعریف نقش عقل برای تحول در نظام آموزشی

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: فصلنامه راهبرد فرهنگ، دوره: 5، شماره: 17
  • کد COI اختصاصی: JR_JSFC-5-17_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 109
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جمیله علم الهدی

دانشیار دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

این مقاله دو هدف را دنبال می کند: یکی شرح چگونگی افول مرتبه عقل و تغییر نقش آن و دیگری تبیین ضرورت بازتعریف عقل و نقش آن در شکل گیری تحولات نظام آموزشی. بدین منظور رابطه تحولات علم با تغییرات پدید آمده در جایگاه و قلمرو عقل شرح داده می شود. لحاظ کردن عقل به مثابه یک حقیقت نفس الامری و برداشت متافیزیکی از آن همچون هوشمندی جاری در تمام جهان، نقش تعیین کننده ای به عقل در ارزیابی، تعیین ملاکات ترجیح و در نهایت راهبری می بخشد. این تعریف از عقل متضمن درکی ازساختار عقلانی جهان است در حالی که مدل های تبیین کننده حرکت که در علم فیزیک و زیست شناسی توسعه یافته، با چنین برداشتی از عقل سازگار نیست.ملاحظه عقل به مثابه یک امر انسانی یا شخصی، درونی و وابسته به مغز که با عنوان ذهن و در برابر عین مورد توجه قرار می گیرد با توسعه علم و فناوری همراه شد و آموزش علم را با نگرش مادی گرا پیوند زد و به رواج برداشتی کمک نمود که جهان هستی را یک ساختار غیرعقلانی، جبری، خنثی، بی هنجار و بی هدف تلقی می کند. عقل زدایی از جهان و شخصی سازی عقل، متضمن الزامات نظری و عملی مختلف برای آموزش علم است و راهبردهای آموزشی را به سیاست های اقتصادی گروه های مسلط گره می زند. حفظ استقلال نظام آموزشی و تحول هدفمند آن به لحاظ نظری درگرو بازتعریف عقل است و به لحاظ عملی به نقش عقل در هدف گذاری وتعیین ملاکات ترجیح وابسته می باشد.

کلیدواژه ها

عقل, سوژه, علم, آموزش, تحول

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.