بررسی کمی فرسایش خندقی و رسوبدهی با استفاده از شاخص های فرسایندگی باران، مورفومتری و رگرسیون خطی در حوضه آبخیز هرزند چای

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: نشریه تخریب و احیاء اراضی طبیعی، دوره: 2، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_DRNL-2-3_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 269
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

موسی عابدینی

Mohaghegh Ardabili University

چکیده

 با توجه به گسترش چشمگیر سازند­های سطحی و زمین شناسی حساس به عوامل فرسایش خطی و دخالت شدید انسان­ها، فرسایش خندقی یکی از عوامل مهم در اتلاف خاک­های سطح الارضی حوضه هرزند­چای است. به دلیل اهمیت موضوع فرسایش خندقی در حوضه مذکور ۳۵ نمونه از خندق­های حوضه در کارهای میدانی انتخاب شد و برخی از ابعاد آنها مانند طول، عرض، عمق شیب متوسط خندق­ ها مورفومتری گردید. سپس اقدام به تعیین روابط همبستگی پارامترها از طریق رگرسیون خطی و تجزیه و تحلیل اثر­گذاری آنها به همدیگر شد. برای تعیین و ارریابی میزان استعداد حوضه به فرسایش خطی به ویژه خندقی از شاخص­های نوسان رطوبت خاک (Ws) و ضریب هیدروترمال ،(ET) و هم­چنین میزان (pH) و هدایت الکتریسته (Ec)خاک­های حوضه بعد از  نمونه برداری تعیین شد. مقادیر منفی  نوسان رطوبت خاک(Ws)  به غیر از ماههای دی، بهمن، اسفند، سایر ماه­های سال نشان دهنده استعداد بالای فرسایش خندقی است. مقادیر ضریب هیدروترمال ۲.۵۲۴  پ.هاش و هدایت الکتریسته نمونه­ ها به­ ترتیب بین ۶/۳ تا ۸/۲ نشانگر استعداد خاک­ها به فرسایش خطی هستند. در مجموع متوسط فرسایش ­زائی باران حوضه برحسب تن در هکتار در سال با توجه به نتایج فرمول­ های مذکور ton.hec.y۲۰۱/۰۵ و مجموع کل فرسایش سالانه خاک در حوضه  ۴۱۱۲۱۵۲۵ تن و برای هر هکتار ۲۹۱ تن برآورد شد. نتایج تحقیق نشانگر میزان بالای فرسایش خاک و توسعه خندق­ ها در حوضه مورد تحقیق است. در نهایت پیشنهادهایی جهت کاهش و کنترل فرسایش خاک و به ویژه خندقی ارائه شد.  

کلیدواژه ها

Erosivety indexes, Gully erosion, Harzand Chai watershed, Liner regression, morphometric, Sediment yield, تولید رسوب, حوضه هرزند­چای, شاخص ­های فرسایندگی, فرسایش خندقی, مورفومتری و رگرسیون خطی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.