بررسی روابط بین نژادهای بومی گندم نان از خاستگاه های جغرافیایی سراسر ایران تحت شرایط آبیاری تکمیلی و دیم
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کشاورزی، دوره: 13، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_AGRY-13-4_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 286
نویسندگان
ژنتیک بیومتری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی، بجنورد، ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم شیروان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، ایران.
بخش زیست شناسی سامانه ها، پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، کرج، ایران
گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
بخش تحقیقات غلات، معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، کرمانشاه، ایران
محقق گندم، برنامه منابع ژنتیکی، مرکز تحقیقات بین المللی گندم و ذرت (CIMMYT)
چکیده
در دهههای اخیر، تغییرات آب و هوایی پیشبینی خشکسالیها را در هلال مدیترانه پیچیده کرده است. بنابراین، به منابع ژنتیکی بیشتری، جهت شناسایی لاینهایی با ژنهای متحمل و سازگار به شرایط خشک، نیاز است. بدین منظور ۲۴۹ نژاد بومی گندم نان ایرانی از سراسر ایران گردآوری و در شرایط آبیاری تکمیلی و دیم در سال زراعی ۹۶-۱۳۹۵ مطالعه شدند. دادههای مربوط به صفات فنولوژیک، مورفولوژیک و فیزیولوژیک یادداشت برداری گردیدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نامتعادل و تجزیه چند متغیره به ترتیب در شرایط آبیاری تکمیلی و دیم، وجود اختلافات معنیداری را بین ژنوتیپها با خاستگاههای جغرافیایی مختلف از نظر ویلک لمبدا (۶۹/۰، ۳۹/۰)، اثر پیلای (۳۳/۰، ۸۱/۰)، اثر لاولی هتلینگ (۴۱/۰، ۱/۱)، بزرگ ترین ریشه روی (۳۲/۰، ۵۷/۰) برای همه صفات در سطح احتمال یک درصد نشان دادند. این حاکی از وجود تنوع بالا در جمعیت حاضر بود. همچنین GT بای پلاتها آشکار کردند، نژادهای گندم جنوب هم زودرس و هم دارای پتانسیل عملکرد دانه بالا با سازگاری بیشتر به شرایط غیرقابل پیشبینی در محیطهای نیمه خشک و محیطهایی با خشکی شدید بودند. یافتههای ما نشان داد که تنوع کشف شده نقش مهمی را در توسعه ارقام جدید بازی میکند و میتوان در برنامه های اصلاحی با هدف سازگاری به شرایط خشک به کار برده شوند. بنابراین، ضروری است تا دامنه وسیعی از استراتژیهای اصلاحی را به خدمت بگیریم تا بتوانیم از تنوع حاضر در گندم نان سود ببریم، که منجر به توسعه و گسترش پایه ژنتیکی ارقام حاضر، و اصلاح ارقام جدید گندم با سازگاری بیشتر به شرایط دیم، خواهد شد.کلیدواژه ها
به نژادی, تجزیه بای پلات, ذخایر ژنتیکیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.