بررسی واکنش های فیزیولوژیک دو گونه گیاه داروئی مرزنجوش به محلول پاشی کیتوزان تحت شرایط تنش کم آبی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه تنش های محیطی در علوم زراعی، دوره: 15، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_ESCS-15-1_015
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 190
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

لیلا آقایی دیزج

دانش آموخته اگروتکنولوژی، فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

حمید محمدی

دانشیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

احمد آقایی

استادیار گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه دانشگاه مراغه

چکیده

مرزنجوش یکی از مهم ترین گیاهان دارویی در جهان است که به دلیل اهمیت اقتصادی، کمیت وکیفیت اسانس بسیار شناخته شده است. تنش خشکی جزو تنش های غیرزیستی است که در صورت بروز، موجب خسارت های متعدد به گیاهان می شود. کیتوزان به عنوان الیستور زیستی، با افزایش فعالیت دفاعی گیاه از بروز خسارت های شدید به گیاهان در شرایط تنش جلوگیری می کند. بدین منظور جهت ارزیابی اثر القاکننده کیتوزان و تنش کم آبی بر رشد و پارامترهای فیزیولوژیک مرزنجوش، آزمایشی در گلخانه دانشگاه شهید مدنی آذربایجان- ایران به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل های مورد بررسی شامل محلول پاشی کیتوزان در سه سطح (صفر، ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی گرم بر لیتر)، عامل دوم گونه های مرزنجوش (Origanum majorana وOriganum vulgare) و عامل سوم سطوح تنش (تنش کم آبی و عدم تنش) بودند. زمان اعمال تنش کم آبی و تیمار با کیتوزان سه هفته قبل از گلدهی کامل بود. نتایج نشان داد که تنش کم آبی موجب کاهش درصد ماده خشک بوته، صفات محتوای رطوبت نسبی برگ، محتوای کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئید شد، در حالی که محتوای هیدروژن پراکسید (H۲O۲)، مالون دی آلدهید (MDA)، پرولین و بازده اسانس را افزایش داد. محلول پاشی کیتوزان در شرایط تنش کم آبی باعث افزایش وزن خشک شاخساره، کلروفیلa، کلروفیل کل، کارتنوئید، محتوای رطوبت نسبی برگ، پرولین و بازده اسانس شد. نتایج نشان داد که استفاده از کیتوزان به عنوان الیسیتور زیستی، با توجه به مهندسی متابولیت می تواند اثرات سوء تنش کم آبی را در گیاه مرزنجوش به عنوان یک گیاه داروئی کاهش دهد.

کلیدواژه ها

پارامترهای فیزیولوژیک, تنش کم آبی, کیتوزان, گونه مرزنجوش

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.