تبیین چارچوب عقلانیت بر اساس آموزه های اسلامی و سهم یاری های آن برای مدیریت دولتی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه مدیریت اسلامی، دوره: 29، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_IMIHU-29-4_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 310
نویسندگان
نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، گرایش تصمیم گیری و خط مشی گذاری عمومی، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران
استاد، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، ایران
دانشیار، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران
استادیار، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، ایران
چکیده
نظام های سیاسی که حاکمیت خود را با ابزاری به نام دولت اعمال کردهاند، در اداره امور عمومی مملکت خویش رویکرد و راهبردی را در پیش گرفتهاند که مبتنی بر نظریه ای راجع به عقلانیت بوده است. مسئله اصلی این پژوهش، یافتن رویکرد اسلام (آیات قرآن کریم و روایات معصومان) (ع) به عقلانیت و سهم یاری های آن برای مدیریت دولتی اسلامی است. این پژوهش از نوع کیفی بوده و راهبرد آن تحلیل مضمون است که طی آن با رجوع به منابع معتبر و جستجوی واژه عقل و مشتقات و مترادفات آن، آیات و روایات منتخب با استفاده از الگوی کینگ و هورکس تحلیل مضمون گردید تا اینکه شبکه نهایی مضامین شکل گرفت. بر این اساس، عقلانیت اسلامی دارای سه بعد اصلی: زمینهها، پیامدها و ساحتهای عقلانیت شامل سه ساحت «اندیشهها، بینشها و نگرشها»، «گرایشها و انگیزهها و منشها» و «اعمال و رفتارها» بود. در ساحت اندیشه، مضامین ناظر به شرایط لازم و حداقلی عقلانیت، عنوان «تمییزمحوری» و مضامین ناظر به شرایط ایدئال و آرمانی عقلانیت، عنوان «توحیدگرایی» گرفتند. همچنین در ساحت صفات، مضامین ناظر به شرایط لازم و حداقلی، عنوان «اعتدالمحوری» و مضامین ناظر به شرایط ایدئال و آرمانی عقلانیت، عنوان «تعالیگرایی» گرفتند. در ساحت اعمال نیز مضامین ناظر به شرایط لازم و حداقلی، عنوان «عدالتمحوری» و مضامین ناظر به شرایط ایدئال و آرمانی عقلانیت، عنوان «احسانگرایی» گرفتند. در نهایت با تحلیل شبکه مضامین حاصله، سهم یاریهای عقلانیت اسلامی برای مدیریت دولتی در ابعاد مذکور ارائه گردید.کلیدواژه ها
عقلانیت اسلامی, مدیریت دولتی, اداره عمومی, مدیریت اسلامیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.