تاثیر فلسفه علم پوپر بر معرفت شناسی دینی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: دوفصلنامه دین و دنیای معاصر، دوره: 8، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_PAVAH-8-2_011
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 327
نویسندگان
دانشجوی دکتری فلسفه دین، دانشگاه پیام نور تهران، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)
دانشیارگروه فلسفه دانشگاه پیام نور واحد تهران، تهران، ایران.
دانشیارگروه فلسفه دانشگاه پیام نور واحد تهران، تهران، ایران.
چکیده
آیا می توان از ابطال پذیری برای اثبات علمی بودن گزاره های دینی استفاده کرد؟ با ظهور پوزیتویسم منطقی در ابتدای قرن بیستم و گسترش آن در سراسر جهان، مابعدالطبیعه و حتی اخلاق متعالی از اعتبار ساقط شدند. پوپر با درهم شکستن اقتدار پوزیتویسم که معیار تجربی و استقرایی را برای تمییز علم از غیرعلم تعمیم داده و آن را تبدیل به معیاری کلی برای معناداری نموده بود، عرصه جدیدی برای مباحث متافیزیکی گشود که در آن نظرورزی متافیزیکی امری عقلانی تلقی می شود. پوپر با حرمت نهادن به نظرورزی متافیزیکی نه تنها متافیزیک را غیرقابل انفکاک از علم دانست بلکه از این مهم تر معتقد بود که متافیزیک از اوصاف نظریه های علمی آزمون پذیر پیشرو است. در این سپهر، این تحقیق با روش تحلیلی - انتقادی، درصدد سنجش و بررسی تاثیر فلسفه علم پوپر بر معرفت دینی است. بدین منظور نخست با بررسی فلسفه علم پوپر، به این نتیجه رسیدیم که علی رغم ایرداتی که به فلسفه علم پوپر وارد است، ابطال پذیری نه تنها بستری مناسب برای توجیه عقلانی گزاره های دینی آماده کرده است؛ بلکه مشخص شد برخی از معارف دینی خصوصا آن دسته از معارف که با استدلال عقلی اثبات می شوند، قابلیت ابطال پذیری دارند و می توان آن ها را بر مبنای ابطال گرایی علمی قلمداد کرد.کلیدواژه ها
معرفت شناسی, معرفت شناسی دینی, فلسفه علم, تحقیق پذیری, ابطال پذیری, کارل پوپراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.