بررسی پایداری عملکرد دانه برخی ارقام کلزا (Brassica napus L.) با استفاده از روش GGE biplot
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 13، شماره: 40
- کد COI اختصاصی: JR_JCB-13-40_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 241
نویسندگان
Department of Biotechnology and Plant Breeding, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
Department of Agronomy and Plant Breeding, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
Department of Biotechnology and Plant Breeding, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
College of Agriculture & Natural Resources (UCAN), University of Tehran, Karaj, Iran
College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Aboureyhan campus, Pakdasht, Iran
چکیده
چکیده مبسوط مقدمه و هدف: کلزا یکی از مهترین گیاهان روغنی در ایران و جهان می باشد. با توجه به وابستگی ایران به واردات دانه های روغنی و وجود شرایط مناسب برای تولید این محصول، تعیین ژنوتیپ های پایدار از نظر عملکرد دانه و توصیه بهترین ژنوتیپ ها برای گروه های محیطی مختلف ضروری است. مواد و روش ها: به منظور مطالعه اثر برهمکنش ژنوتیپ و محیط، تعداد ۱۰ رقم کلزا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در پنج منطقه شامل بیرجند، کرج، کاشمر، سنندج و شیراز در سال زراعی ۹۸-۱۳۹۷، کشت و از نظر عملکرد دانه ارزیابی شدند. یافته ها: نتایج تجزیه واریانس مرکب عملکرد دانه نشان داد که اثر محیط، تیمار و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط معنی دار می باشد. محیط، ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط به ترتیب ۷۴، ۱۲ و ۱۴ درصد از واریانس دادهها را به خود اختصاص دادند. در بین محیط ها بیشترین میزان عملکرد دانه مربوط به کرج با میانگین عملکرد ۵۱/۶ تن در هکتار بود. در بین ارقام بیشترین عملکرد دانه مربوط به Hyola۴۰۱ و Okapi به ترتیب برابر با ۵/۵۴ و ۵/۲۰ تن در هکتار بود. مولفه های اول و دوم در روش GGE biplot به ترتیب ۸۸/۸ و ۵/۹ درصد و مجموعا ۹۴/۷ از تغییرات عملکرد دانه را تبیین نمود. نمودار بررسی هم زمان پایداری و عملکرد، ژنوتیپ های Hyola۴۰۱ و Opera را تحت عنوان ژنوتیپ های پایدار با عملکرد بالا معرفی کرد. با استفاده از نمودار چند ضلعی بای پلات، شش ژنوتیپ برتر و سه ابرمحیط شناسایی شد. نمودار روابط میان ارقام، ژنوتیپ های مورد بررسی را در دو گروه طبقه بندی نمود. گروه اول شامل ژنوتیپ های Zarfam، Likord، Sarigol، Hyola۴۰۱، Opera و Okapi و گروه دوم شامل ارقام Hyola۳۰۸، Modena، Option۵۰۰ و Modena بود. در محیط های کرج، بیرجند و سنندج ژنوتیپ های Hyola۴۰۱ و Opera، در محیط کاشمر ژنوتیپ Zarfam و در محیط شیراز ژنوتیپ Okapi مطلوب ترین ژنوتیپ ها از لحاظ عملکرد دانه بودند. ژنوتیپ Likord دارای پایداری عمومی نسبت به تمام محیط ها بود. نتیجهگیری: بهطورکلی میتوان اینگونه نتیجه گیری نمود که ژنوتیپ Hyola۴۰۱ نسبت به سایر ژنوتیپها از مطلوبیت بیشتری برخوردار بوده و همچنین منطقه کرج در بین محیطهای مورد مطالعه از میانگین عملکرد بیشتری برخوردار است.کلیدواژه ها
Canola, Complex variance, Genotype-environment interaction, Graphical analysis, برهمکنش ژنوتیپ و محیط, تجزیه گرافیکی, تجزیه مرکب, کلزااطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.