سنجش و ارزیابی فرآیند پایداری در روستاهای گردشگرپذیر مطالعه موردی: شهرستان عجب شیر- محور توریستی قلعه چایی
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای، دوره: 6، شماره: 23
- کد COI اختصاصی: JR_JGQE-6-23_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 194
نویسندگان
دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
مدرس گروه مهندسی معماری دانشگاه بناب، بناب، ایران
عضو هیئت علمی گروه مهندسی معماری دانشگاه بناب، بناب، ایران
چکیده
چکیده امروزه نقش گردشگری در توسعهی روستاها به عنوان یک چارچوب و روش اصلی برای نشان دادن میزان پایداری در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی توسعه محسوب میشود؛ ولی بایستی توجه نمود که فرآیند سنجش میزان پایداری در روستاهای گردشگرپذیر مستلزم انتخاب متغیرها و مدلهایی است که از توانایی لازم برای نشان دادن شرایط واقعی روستاها و همچنین پایداری آنها در مراحل مختلف توسعه برخوردار باشند. محور توریستی قلعهچایی در شهرستان عجبشیر نیز دارای نه روستای گردشگرپذیر بوده که در اثر ورود گردشگران دچار تغییراتی شده و نیازمند بررسی است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با هدف ارزیابی پایداری در روستاهای محور قلعه چایی، و همچنین نمایش موقعیت روستاها درمراحل مختلف مدل چرخه حیات گردشگری و در نهایت بررسی ارتباط میان سطح پایداری با مراحل مدل چرخه حیات صورت گرفته است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی و به شیوهی پیمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را ساکنان نه روستای و همچنین گردشگران وارد شده به این منطقه تشکیل داده است. برای جمعآوری دادهها با استفاده از فرمول کوکران۲۰۰ نفر از جامعه محلی و ۲۰۰ نفر نیز از بین گردشگران به روش تصادفی ساده به عنوان حجم نمونه انتخاب شدهاند. روایی محتوایی پرسشنامهها از دید کارشناسان و اساتید بسیار خوب و پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ ۹۲/۰ برای جامعه محلی و ۹۰/۰ برای گردشگران محاسبه شده است. دادهها پس از جمعآوری، با استفاده از مدل بارومتر پایداری، مدل چرخه حیات گردشگری و آزمون کندال تجزیه و تحلیل شدهاند. نتایج حاصل از پیادهسازی مدل بارومتر نشان داد که تمامی روستاها در سطح پایداری متوسط و پایداری بالقوه قرار دارند؛ همچنین نتایج حاصل از مدل چرخهی حیات نیز نشان میدهد که روستاهای قوزولجه با ۵۵۰/۰ و ینگجه با ۵۲۳/۰ در مرحله توسعه و بقیهی روستاها در مرحله درگیری هستند. همچنین بر اساس نتایج آزمون کندال بین سطوح مختلف پایداری و موقعیت قرارگیری روستاها همبستگی مثبت و معنیدار وجود دارد که بیشتر در بعد پایداری اقتصادی و مرحله درگیری است؛ بنابراین در راستای استفاده از ظرفیتهای گردشگری برای دستیابی به توسعهی پایدار روستاها بایستی اقداماتی در جهت تامین امکانات و زیرساختهای مورد نیاز برای جذب حداکثری گردشگران صورت گیرد.کلیدواژه ها
گردشگری, گردشگری روستایی, سنجش و ارزیابی, پایداری, بارومتر, چرخه حیات, قلعه چاییاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.