بررسی اثر چرخ‎دنده ای نامتقارن سود بودجه‎شده در بورس اوراق بهادار تهران

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: فصلنامه بررسی های حسابداری و حسابرسی، دوره: 22، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_ACCTG-22-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 254
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی اصغر انواری رستمی

استاد گروه بازرگانی مالی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

زهره محمدی شاد

دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

احمدرضا معروفی

دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

اثر چرخ‎دنده­ای زمانی رخ می­دهد که انحراف مساعد (نامساعد) از عملکرد بودجه‎‎شده، موجب افزایش (کاهش) عملکرد بودجه‎شده دوره آینده ­شود. هدف این مقاله، بررسی وجود اثر چرخ‎دنده­ای در سود بودجه‎شده شرکت­های پذیرفته‎شده در بورس اوراق بهادار تهران است. فرض می‎شود پیش‎بینی سودی که شرکت‎های عضو بورس اوراق بهادار تهران ملزم به افشای آن هستند، بازتابی از اهداف عملیاتی تعیین‎شده و بودجه داخلی شرکت است و شرکت با افشای چنین اطلاعاتی، در واقع ابزار کنترل بودجه‎ای خود را در اختیار بازار قرار می­دهد. نمونه آماری پژوهش شامل ۳۲۵ شرکت پذیرفته‎شده در بورس اوراق بهادار تهران، طی سال­های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۲ می­شود. شواهد نشان می‎دهد انحراف از اهداف بودجه‎شده در سال جاری، بر اهداف بودجه‎شده سال بعد اثر می­گذارد؛ یعنی اثر چرخ‎دنده‎ای مشاهده می‎شود و انحراف مساعد از اهداف تعیین‎شده نسبت به انحراف نامساعد، بر تغییرات اهداف بودجه‎شده دوره آتی اثر بیشتری دارد؛ به بیان دیگر، اثر چرخ‎دنده­ای نامتقارن است.

کلیدواژه ها

اثر چرخ‎دنده ای نامتقارن, انحراف از بودجه, پیش‎بینی سود هر سهم, سود بودجه‎شده هر سهم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.