ارزیابی قابلیت اکولوژیک، راهکاری برای حفاظت از گونه های جانوری مناطق بیابانی خراسان (مطالعه موردی: سرخس)
- سال انتشار: 1383
- محل انتشار: پنجمین همایش ملی دو سالانه انجمن متخصصان محیط زیست ایران
- کد COI اختصاصی: IRSEN05_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 2323
نویسندگان
دانشجوی دوره دکتری علوم محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران – واحد ع
استاد گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ته
استاد گروه محیط زیست و شیلات دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
دانشیار گروه محیط زیست و شیلات دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
چکیده
زیستگاه های جانوری در مناطق ب یابانی خراسان به دلیل فشارهای انسانی و محیطی، بسیار حساس و شکننده اند . شرایط سخت محیطی همراه با بهره برداری بیش از توان این مناطق توسط انسان، آنها را تا سرحد نابودی پیش برده است . وضعیت کنونی حاکم بر بیشتر بخش های بیابانی خراسان به گونه ای است که افزایش محد ودیت های طبیعی از قبیل خشکسالی و فرسایش بادی از یک سو و اثرات ناشی از توسعه انسانی، شرایط را به سمتی سوق داده است که در جمعیت های جانوری در دو دهه اخیر تغییرات اساسی صورت گرفته است . برای حل این مشکل نیاز به شناسایی عوامل تهدید کننده، شرایط حاکم بر منطقه و نیازهای گونه های جانوری آن می باشد تا بر پایه این اطلاعات بتوان روش های اقبل اجرای حفاظتی را پایه ریزی نمود. در این تحقیق پس از بررسی های اولیه منطقه سرخس به دلیل وسعت قابل قبول، وجود گونه های متنوع جانوری و برخورداری از شرایط ادافیکی و اقلیمی مشابه با اکث ر عرصه های بیابانی خراسان به عنوان نماینده انتخاب گردیده است . پس از مشخص کردن محدوده منطقه، اقدام به جمع آوری اطلاعات پایه سنگ شناسی، ژئو مرفولوژی، هواشناسی، خاک شناسی، هیدرولوژی، پوشش گیاهی، توپوگرافی، هیدرولوژی گردید . بر اساس این اطلاعات جداولی تحت عنوان "شناخت منابع اکولوژی" برای این منطقه تهیه شد. پس از این مرحله با تلفیق نقشه رخساره های ژئومرفولوژی با نقشه شیب، جهت و هیپسومتریف محدوده هایی همگن به نام "واحد کاری " مشخص گردید . توانائی های اکولوژیکی بالقوه و بالفعل هر یک ا ز این واحدهای کاری تعیین شده و در جداولی بنام "ارزیابی و قابلیت اکولوژیکی " ارائه گردیده است . در این جدول، توانائی های هر یک از واحدهای کاری برای ارائه شرایط زیستی بهتر گونه های گیاهی و جانوری آمده است . تعیین و تجدید زیستگاه های جانوری منطقه بر پایه مشاهدات میدانی، سوابق موجود در اداره حفاظت محیط زیست شهرستان سرخس و جمع آوری اطلاعات از افراد بومی مرحله بعدی این کار تحقیقی بوده که منجر به تهیه نقشه زیستگاه های گونه های مهم جانوری منطقه شده است. جدول "ارزیابی و اقبلیت حیات وحش " بیان کننده وضعیت گونه های جانوری ، دلایل تغییر و وضعیت آینده آنها پس از اعمال برنامه های حفاظتی می باشد. در پایان نتایج بدست آمده در بخش های پیشین جمع بدی شده و با توجه به نیاز گونه های جانوری منطقه، راه های عملی و کاربردی قابل اجرا برای حفاظت از گونه های جانوری و گیاهی – که تولید کنندگان هر زیستگاه بوده و جانوران مستقیم یا غیر مستقیم به آن وابسته اند – پیشنهاد گردیده است.کلیدواژه ها
سرخس، زیستگاه های جانوری، ارزیابی قابلیت های اکولوژیک، حفاظت، مناطق بیابانیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.