رویکردی تحلیلی– استنتاجی برای تدوین الگوی تربیت زیست محیطی با تکیه بر آموزه‎های قرآن کریم

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، دوره: 29، شماره: 53
  • کد COI اختصاصی: JR_IEJ-29-53_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 209
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

منیژه ارباب سیر

دانشجوی دکتری، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی، روانشناسی و زبان های خارجی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

حسنعلی بختیار نصرآبادی

نویسنده مسئول: استاد، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

جهانبخش رحمانی

استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی، روانشناسی و زبان های خارجی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

چکیده

در این مقاله در چارچوب یک رویکرد تحلیلی- استنتاجی، الگویی مفهومی برای تربیت زیست­محیطی بر اساس آموزه‎های قرآن کریم ارائه خواهد شد. بدین منظور در گام نخست، ازمنظر قرآن کریم و با استناد به مجموعه ای از تفاسیر معتبر، انسان موجودی دارای اختیار، عقل، فطرت، واجد هویت جمعی و توامان برخوردار از ابعاد جسمانی و روحانی توصیف شده است و طبیعت نیز با اوصافی همچون آیت هستی، مسخر انسان، قدسیت، حیات بخش بشر و مجموعه­ای قانونمند و منظم معرفی می­شود. همین توصیفات متعاقبا مبنای تدوین یک الگوی تربیتی با محوریت محیط زیست قرار خواهد گرفت. مولفه­های این الگوی تربیتی به ترتیب مشتمل بر مبانی، اهداف، اصول و روش‎ها هستند. بدین ترتیب که در ابتدا برگرفته از توصیفات فوق­الذکر، پنج گزاره به عنوان مجموعه مبانی تربیتی استنتاج می­شود. آنگاه برای هر یک از این مبانی پنج گانه به تفکیک، یک هدف، یک اصل و یک یا چند روش تربیتی ارائه می­شود. درواقع الگوی تربیتی معرفی شده در این مقاله بر پایه تناظر و توالی منطقی این مبانی، اهداف، اصول و روش­ها در طول یکدیگر بنا نهاده شده است. الگوی تربیتی پیشنهادشده در اینجا معطوف به تمامی مبادی تربیتی یعنی شناختی، گرایشی و ارادی است. این الگو منطقا می‎تواند شرایطی را به وجود آورد که رابطه انسان با طبیعت تنظیم شود و نهایتا منجر به آبادانی و صیانت از آن شود. ازاین رو می­توان انتظار داشت که یافته­های پژوهش حاضر، در نظامات رسمی تعلیم وتربیت کشور و ایضا در حوزه فرهنگ عمومی مورداستفاده تصمیم­­سازان واقع شود.

کلیدواژه ها

رویکرد قرآنی, محیط زیست, طبیعت, الگوی تربیتی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.