تحلیل تاریخی دلایل گسترش نداشتن و ماندگاری مذهب تشیع در مغرب اسلامی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: مطالعات تاریخی جهان اسلام، دوره: 7، شماره: 13
  • کد COI اختصاصی: JR_MTE-7-13_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 106
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

پروین اصغری

دکترای تاریخ اسلام، دانشگاه اصفهان

لیلا احمدیان

کارشناس ارشد تاریخ اسلام، دانشگاه اصفهان

محمد علی چلونگر

گروه تاریخ - دانشکده ادبیات - دانشگاه صفهان- اصفهان ایران

چکیده

پس از تماس اسلام با مغرب در جریان فتح­های اسلامی، اهالی مغرب به­دنبال عملکرد نخبگان جامعه و به­تناسب، ویژگی­های ایدئولوژیکی و ژئوپلیتیکی خویش، پذیرای اندیشه های فرقه­ها و مذاهب اسلامی گردیدند. مذهب تشیع نیز از این قاعده مستثنا نبود. بر این اساس، پژوهش حاضر درصدد است با روش توصیفی تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه ای، با در نظر گرفتن مولفه هایی همچون عملکرد نخبگان جامعه و شرایط اجتماعی مغرب، موانع موجود در مسیر رشد و توسعه تشیع در مغرب را بررسی و تحلیل نماید که از این موانع، می توان به ناکامی رهبران شیعی در اغنای خواسته های مردم، موضع فقهای مالکی، موضع خصمانه خلافت عباسی و امویان اندلس با شیعه و فعالیت های صوفیان به عنوان رقیبی قدر، همخوانی خوارج با خلق وخوی اهالی مغرب، طبع سرکش و استقلال طلبی قبایل بربر، گریز بربرها از تعصبات مذهبی و گرایش به عقاید ساده و بی پیرایه، اشاره کرد. با تبیین آسیب شناسی تشیع در مغرب اسلامی، می توان دریافت که چرا در بین فرقه­های شیعی، تنها زیدیه، اسماعیلیه و موسویه به مغرب راه یافتند و همین فرقه ها نیز در مقایسه با نحله و مذاهبی همچون مذهب مالکی و مسلک تصوف، از اقتدار و ماندگاری کمتری برخوردار بوده اند.

کلیدواژه ها

مغرب, بربر, تشیع, تصوف, خوارج, خلافت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.