زیست چینه نگاری نهشته های الیگوسن و میوسن زیرین (سازند های پابده، آسماری، گچساران و میشان) بر اساس روزن‎بران در جنوب باختر جهرم ، در فارس داخلی

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 21، شماره: 83
  • کد COI اختصاصی: JR_GSJ-21-83_017
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 208
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جهانبخش دانشیان

دانشگاه تربیت معلم، دانشکده علوم، گروه زمین شناسی، تهران، ایران

داریوش باغبانی

اداره زمین شناسی سطح الارضی، مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، تهران، ایران

سید علی آقانباتی

سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

نوشا نوروزی

گروه زمین شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

نهشته های الیگوسن- میوسن زیرین در برش چینه شناسی نره در جنوب باختر جهرم، از سنگ آهک و سنگ آهک رس دار به همراه مارن ورسوبات تبخیری تشکیل شده و روزن بران پلانکتون و کف زی فراوانی هستند. در بخش زیرین، نهشته های سازند پابده از ۱۱۵ متر شیل و مارن با میان لایه های سنگ آهک رس دار تشکیل شده اند که به طور هم شیب و پیوسته، از ائوسن پسین تا الیگوسن ادامه داشته است. مرز بالایی سازند پابده، به طورهمشیب و پیوسته با سازند آسماری است. سازند آسماری در این برش از ۲۵۰ متر سنگ آهک وسنگ آهک رس دار تشکیل شده است که ۲۱۰ متر آن متعلق به آسماری زیرین و۴۰ متر آن متعلق به آسماری میانی است. این در حالی است که نهشته های عموما تبخیری- مارنی و سنگ آهک رس دار سازند گچساران، به طور ناپیوسته روی نهشته های کربناتی سازند آسماری قرار گرفته اند. سازند گچساران با ستبرای۵۱۰ متر، از سه بخش چهل، چمپه و مول تشکیل شده است. سنگ آهک های خالص و ستبر لایه قاعده سازند میشان (عضو گوری) با ۳۰۲ متر ستبرا نیز، به طور تدریجی روی نهشته های سازند گچساران قرار گرفته است. سرانجام کنگلومراهای سازند بختیاری با ناپیوستگی در این ناحیه بر روی کربنات های سازند میشان (عضو گوری) قرار گرفته است. سنگ شناسی واحدهای سنگی مطالعه شده در این برش متنوع است و همین امر باعث به وجود آمدن محیط های رسوبی مختلف و تنوع  رخساره ها و حضور فسیل های پلانکتون و کف زی فراوان شده است. با بررسی ۲۰۳ نمونه، شامل ۱۹۳ نمونه مقطع سخت و ۱۰ نمونه نرم در برش مورد مطالعه، ۳۴ جنس و ۴۷ گونه از روزن بران کف زی و ۸ جنس و ۱۳ گونه روزن بران پلانکتون و قطعات جلبک، بریوزوا و ماکروفسیل های مختلف شناسایی شدند. بر اساس تجمع روزن بران، سن بخش زیرین سازند پابده در برش مورد مطالعه ائوسن پسین (پریابونین) و بخش بالایی متعلق به الیگوسن پیشین است. سازند آسماری نیز الیگوسن (روپلین پسین- شاتین) تا میوسن پیشین (آکیتانین) است. همچنین نهشته های سازند گچساران که شامل بخش های چهل ، چمپه و مول، است مربوط به میوسن پیشین (اکیتانین- بوردیگالین) است. سازند میشان (عضو آهک گوری) نیز در این برش به میوسن پیشین (بوردیگالین) تعلق دارد و تا انتها شواهد فسیلی که سن بالاتری را تایید نماید، یافت نشده است. بر پایه حضور روزن بران شاخص، برش چینه شناسی نره قابل انطباق با زیست زون های یک الی چهار Adams and Bourgeois (۱۹۶۷) و با زیست زون های شماره ۵۴ ، ۵۷ ، ۵۹ ، ۶۲ ،۶۳ و ۶۴ Wynd (۱۹۶۵) است.

کلیدواژه ها

روزن بران, زیست چینه نگاری, الیگوسن- میوسن زیرین, فارس داخلی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.