تحلیل کارکرد «زبان و آموزش» استعمارگر در گفتمان پسااستعماری «موسم الهجره الی الشمال» بر اساس نظم های سه گانه لاکان

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: مجله الجمعیه الایرانیه للغه العربیه و آدابها، دوره: 14، شماره: 47
  • کد COI اختصاصی: JR_IAALL-14-47_005
  • زبان مقاله: عربی
  • تعداد مشاهده: 122
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اویس محمدی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گنبدکاووس

عبد الباسط عرب

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه زابل

زین العابدین فرامرزی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گنبدکاووس

چکیده

نقد روان کاوانه به عنوان حاصل تلاقی روان کاوی با آثار ادبی، سعی در خوانشی متفاوت از آثار ادبی دارد. ژاک لاکان (۱۹۰۱-۱۹۸۱م) از جمله نظریه پردازان این عرصه است که نظریه نظم های سه گانه خود را برای به تصویرکشیدن تکاملات ذهنی روانی انسان از کودکی تا بزرگ سالی منتشر کرد. جستار حاضر تلاش دارد با تکیه به روش توصیفی تحلیلی و با استناد به نظریه لاکان به خوانش رمان «موسم الهجره الی الشمال» از طیب صالح (۱۹۲۹-۲۰۰۹م) بپردازد و شخصیت اصلی آن (مصطفی سعید) را تحلیل روان شناختی نماید. بر اساس این خوانش، دوره پیش از آشنایی مصطفی با زبان انگلیسی و ورود به مدرسه های استعماری برای آموزش، ساحت خیالی نظریه لاکان را تشکیل می دهد که در آن مصطفی با مادر اصلی و نمادین (آفریقا) پیوندی عمیق دارد. یادگیری زبان انگلیسی برای او، به مانند یادگیری زبان نزد کودک است و او را وارد ساحت نمادین می کند. سفر وی به انگلیس برای تحصیل و اقامت در آن، ادامه ساحت نمادین است که او را از مادر اصلی و نمادین بیشتر جدا کرده و از دنیای بی نظم آفریقا (طبیعت) به دنیای نظام مند غرب (فرهنگ) انتقال داده است. این امر نوعی احساس فقدان و تمنای دوره اتحاد با مادر را در او به وجود می آورد که از بارزترین ویژگی های ساحت واقع است.

کلیدواژه ها

طیب صالح, موسم الهجره الی الشمال, مصطفی سعید, ژاک لاکان, نظم های سه گانه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.