شاخص های سلامت روان سالمندی در فرهنگ ایرانی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات فرهنگی تربیتی زنان و خانواده، دوره: 13، شماره: 46
  • کد COI اختصاصی: JR_CWF-13-46_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 425
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی اکبر رحیمی

دانشجوی دکتری گروه مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات،

خدابخش احمدی نوده

استاد مرکز تحقیقات علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)،

علی اصغر صغرنژادفرید

دانشیار، گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران

چکیده

باتوجه به افزایش جمعیت سالمندی در جهان و ایران، تدوین برنامه های حمایت گرانه جامع (سلامت جسمی- روانی) درباره این قشر ضروری است. لازمه این کار، داشتن شاخص های سالمندی متناسب فرهنگ ایرانی است. باتوجه به نبود چنین شاخص­هایی، پژوهش حاضر انجام شد. این پژوهش با استفاده از روش­های مرور نظام مند و داده بنیاد در سال ۱۳۹۷ انجام شد. برای مرور نظام مند، ۵۱ مقاله­ منتشرشده از بین ۸۹۷ مقاله در بازه زمانی ۲۰۱۸-۱۹۷۰ استخراج و تحلیل شد. برای اجرای روش داده بنیاد، با استفاده از روش مصاحبه اکتشافی، ۲۰ سالمند موفق به صورت هدف مند انتخاب و مصاحبه شدند. تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده در کدگذاری باز، منجر به شناسایی ۱۶۰ مولفه­ و شاخص شد و پس از دریافت نظرات۱۰ نفر از متخصصان و کدگذای مجدد و اصلاحات لازم، در ۵ مولفه اصلی تدوین شد: ۱. عامل جسمانی (توجه به سلامتی، مسائل رفاه جسمی، داشتن سلامت جسمانی)؛ ۲.عامل روان شناختی (مدیریت، تاب­آوری، عملکرد شناختی، سلامت رفتاری، پیشرفت خواهی، کمال گرایی)؛ ۳. خانواده (فرزندان، همسر، والدین)؛ ۴. اجتماعی (ارتباط اجتماعی، ارتباط با اقوام، فعالیت اجتماعی، وضعیت مالی و اقتصادی)؛ ۵. مذهبی (اعتقادات مذهبی، فعالیت مذهبی): مجموعا ۱۸ عامل و ۱۳۳ شاخص به دست آمد. مولفه­هایی همانند: زندگی با خانواده، روابط و مشارکت اجتماعی، وضعیت بهداشت و سلامت جسمی و روانی، باورهای مذهبی و سبک زندگی، اصلی­ترین شاخص های سالمندی سالم ایرانی است و اولویت برنامه­های حمایتی، مراقبتی و سنجش و پایش وضعیت سالمندی در کشور می تواند متمرکز بر این مولفه ها باشد.

کلیدواژه ها

شاخص, سلامت روان, سالمند, فرهنگ, ایرانی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.