سنگ شناسی، دگرسانی و کانه زایی رگه- رگچه ای چندفلزی (مس- سرب- روی) در منطقه لوبین- زرده، شمال خاور زنجان

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 24، شماره: 96
  • کد COI اختصاصی: JR_GSJ-24-96_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 391
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد رضا حسین زاده

دانشیار، گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

سجاد مغفوری

دانشجوی دکترا، گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

محسن موید

استاد، گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

مسعود لطفه نیا

کارشناسی ارشد، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور، تبریز، ایران

بهزاد حاج علیلو

دانشیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور، تبریز، ایران

چکیده

منطقه مورد مطالعه در شمال باختری ایران و در پهنه فلززایی طارم واقع است. دگرسانی گرمابی گسترده و کانی سازی های مس- سرب و روی به فرم افشان، رگه ای و رگچه ای در این منطقه به چشم می خورد. در اندیس لوبین- زرده، تزریق توده نفوذی به سن الیگوسن (qm) به درون مجموعه های آذرآواری (ولکانی‎کلاستیک) ائوسن (سازندکرج) در امتداد ساختارها و گسل های طولی و ژرف بلندی های طارم سبب ایجاد دگرسانی شدید گرمابی شامل دگرسانی فیلیک، آرژیلیک، پروپیلیتیک و سیلیسی شده است. این توده دارای طیف ترکیبی کوارتز‎مونزونیت، کوارتز مونزودیوریت، و میکرودیوریت و دارای کانی‎های اصلی پلاژیوکلاز، پیروکسن، بیوتیت، هورنبلند، آلکالی‎فلدسپار، کوارتز و کانی‎های فرعی آپاتیت، زیرکن، کانی های کدر (اپک)، روتیل و اسفن است. ماگمای این توده سرشت کالک آلکالن تا با ماهیت شوشونیتی و ویژگی متاآلومینوس دارد و از دید موقعیت زمین ساختی، مرتبط با کمان آتشفشانی است. فعالیت های گرمابی حاصل از تزریق توده نفوذی یادشده سبب ایجاد دو سامانه رگه و رگچه در منطقه شده است؛ رگه- رگچه های کوارتزی دارای کانی زایی سولفیدی و رگه- رگچه های کربناتی تاخیری بدون کانی‎زایی. کانی زایی در رگه- رگچه‎های سیلیسی در امتداد گسل ها و شکستگی های منطقه که ناشی از سرد شدن توده نفوذی و زمین‎ساختی کلی منطقه هستند، صورت گرفته است. مهم ترین کانی سازی های منطقه شامل کانی‎های اکسیدی (ایلمنیت)، سولفیدی (پیریت، گالن، اسفالریت، کالکوپیریت)، سولفاتی (باریت) و کانی های ثانویه اکسیدی - هیدروکسیدی (هماتیت، گوتیت)، سولفیدی (کوولیت)، سولفاتی (انگلزیت) و کربناتی (مالاکیت و آزوریت) است. با توجه به  ویژگی های بنیادین کانه زایی منطقه لوبین- زرده، از جمله محیط زمین‎ساختی، سنگ میزبان، کانی شناسی، محتوای فلزی، شکل رگه- رگچه ای و دگرسانی های آن و مقایسه این ویژگی ها با ویژگی های بنیادین کانسارهای اپی ترمال، می توان کانی زایی رگه- رگچه ای فلزات پایه (مس- سرب- روی) در منطقه لوبین- زرده را در رده کانسارهای رگه ای اپی ترمال قرار داد.

کلیدواژه ها

منطقه لوبین- زرده, اپی ترمال, رگه- رگچه ای, کانی سازی چندفلزی, دگرسانی گرمابی, پهنه طارم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.