کارکرد ارابه در ایران دوره هخامنشی، میان رودان و یونان باستان

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دو فصلنامه تحقیقات تاریخ اجتماعی، دوره: 11، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_SSJ-11-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 392
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زینب خسروی

دانشجوی دکتری باستان شناسی ، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

بهروز افخمی

دانشیار گروه باستان شناسی ،دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

کریم حاجی زاده باستانی

دانشیار گروه باستان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

اردشیر جوانمردزاده

استادیار گروه باستان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

چکیده

در فرهنگ هندواروپایی، خویشکاری خدایان آسمانی در پیوند با ارابه­رانی بازنمایی شده و در عصر برنز، ارابه در تمدن­های هیتیت و مصر؛ کارکرد رزمی داشته­است. علاوه بر این، شواهد باستان­شناسی فراوانی از ارابه از تمدن­های باستانی میان­رودان، یونان و ایران عصر هخامنشی برجای مانده­است؛ اما به درستی کارکردهای ارابه و ارابه­رانی در این تمدن­ها شناخته شده نیست. بنابراین سوالات اصلی این پژوهش این است: کارکردهای چندگانه ارابه در تمدن­های میان­رودان، یونان و هخامنشیان در عصر باستان چیست؟ و براساس روابط میان­فرهنگی این کارکردهای چندگانه ارابه چه شباهت­ها و تفاوت­هایی با هم دارند؟ داده­های این پژوهش با روش کیفی به شیوه توصیفی، تحلیلی و تطبیقی مطالعه شده­اند. به طور کل نقش ارابه در اساطیر هندواروپایی و کارکرد رزمی ارابه در تمدن­های هیتی و مصری به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر کارکردهای ارابه در هر سه تمدن تاثیر داشته و این کارکردها با سایر ابعاد فرهنگی این تمدن­ها برهمکنش داشته­اند. بدین­ترتیب می­توان تاثیر و تاثر کارکردهای ارابه بر اقتصاد، قشربندی اجتماعی، جنگ، مراسم آیینی و خویشکاری ایزدان سماوی، تفریح، ورزش و سرگرمی را مشاهده نمود. جنبه نظامی، اساطیری و تفریحی ارابه در میانروان برجسته بوده و در یونان بعد آیینی، ورزشی و اجتماعی داشته است. در ایران جنبه نظامی، اجتماعی و اساطیری­­آیینی نمودهای بارزتر ارابه بودند.

کلیدواژه ها

کارکرد ارابه, جایگاه اجتماعی, میانرودان, یونان, هخامنشی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.