بررسی تنوع فیتوشیمیایی اسانس برخی از گونه های بومادران (Achillea spp.) متعلق به نواحی مختلف ایران
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه علوم گیاهان زراعی ایران، دوره: 52، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_IJFCS-52-3_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 447
نویسندگان
دانش آموخته دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
کارشناس ارشد گیاهان دارویی، ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی همدان، همدان
چکیده
بذور ۱۰ گونه مختلف گیاه بومادران برگرفته از نواحی جغرافیایی مختلف ایران در گلخانه باغ گیاهان دارویی همدان (سال زراعی ۱۳۹۶-۱۳۹۷) کشت شده و در ادامه تنوع فیتوشیمیایی اسانس حاصل از هر گونه در دو مرحله قبل (سال اول) و پس از گلدهی (سال دوم) با GC-MS مورد ارزیابی قرار گرفت. در مرحله قبل از گلدهی، ۲۷ متابولیت گزارش شد و ترکیبات غالب (با فراوانی بیشتر از ۱۰ درصد) بصورت ۱,۸-cineol، artemesia alcohol، artemesia ketone، camphor، germacrene-D، linalool، Terpineol و nerolidol گزارش شدند. بیشترین میزان ۱,۸-Cineole در گونه های A. alepica، A. eriophora، A. biberstinii ، A. filipendula و A. nobilis بدست آمد و دو گونه A. alepica، و A. eriophora نیز بیشترین مقدار camphor را نشان دادند. همچنین، در این تحقیق برای اولین بار ماده ارزشمند Germacrene D در دو گونه A. tenuifolia و A. wilhelmsii به ترتیب با فراوانی ۱۹/۴۳ و ۰۳/۴۷ درصد گزارش گردید. در مرحله بعد از گلدهی، ۷۸ متابولیت بدست آمد و ترکیبات غالب بصورت Camphor، Cubenol، Chamazulene، Eucalyptol، Germacrene D، Sabinol، trans-Nerolidol، و نهایتا ۲-Cyclohexen-۱-ol, ۱-methyl-۴-(۱-methylethyl)-, cis- گزارش شدند. درضمن، با توجه به نتایج تجزیه کلاستر و PCA، تمامی ۱۰ گونه مورد مطالعه با توجه به داده های فیتوشیمیایی قبل و بعد از گلدهی به ترتیب در سه و چهار گروه مجزا قرار گرفتند. نهایتا، نتایج این تحقیق نشان داد که تفاوت در نوع ترکیب شیمیایی اسانس بومادران به فاکتورهایی مختلفی بستگی دارد، و اینکه در بین گونه های مختلف بومادران بومی ایران تنوع بین گونه ای نسبتا بالایی از لحاظ تولید انواع متابولیت های ثانویه وجود دارد.کلیدواژه ها
بومادران, تنوع فیتوشیمیایی, اسانس, متابولیت ثانویه, Achilleaاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.