بررسی پویایی تامین خدمات اکوسیستم حوضه دریاچه ارومیه در شرایط تغییر کاربری و پوشش سطح زمین
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مهندسی آبیاری و آب ایران، دوره: 12، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_WATER-12-2_023
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 612
نویسندگان
گروه مدیریت و کنترل بیابان، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
گروه بیابانزدایی، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
استاد، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
دانشیار، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
چکیده
دریاچه ارومیه درحال تجربه تخریب شدید زیست محیطی است که به طور عمده با کاهش مساحت دریاچه و سطح آب آن مشخص می شود. این مسئله عمدتا به تغییرات کاربری اراضی و پوشش سطح زمین، توسعه و تشدید فعالیت بخش کشاورزی مرتبط میشود. با توجه به اینکه تغییرات کاربری زمین از مهم ترین فاکتورهای تغییر در این سیستم است، در این مطالعه تغییرات و انتقالات بین کلاسهای مختلف کاربری زمین و تاثیر آن بر تغییرات کالاها و خدمات اکوسیستم در حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از ماتریکس ارزیابی خدمات اکوسیستم بر اساس رویکرد مشاوره افراد متخصص و خبره مورد توجه قرار گرفته است. نتایج نشان دهنده کاهش مساحت دریاچه (۵۰%) از میزان ۳۰/۴۹۴۶ در ۱۹۸۷ به حدود ۸۷/۲۱۴۷ کیلومتر مربع در سال ۲۰۱۶ میباشد . که این مسئله در اثر تبدیل و توسعه مساحت زمین های کشاورزی به حدود دو برابر و افزایش حدود ۴۳/۱۵۳۸ کیلومترمربع نسبت به مساحت سال ۱۹۸۷ می باشد. همچنین افزایش وسعت زمین های بایر و نواحی شهری بین بازه های زمانی یاد شده قابل توجه می باشد. در شرایط یاد شده علیرغم افزایش تامین خدمات اکوسیستم چون محصولات کشاورزی به میزان دو برابر نسبت و تامین آب به میزان ۵/۱ برابر بین سال های ۲۰۱۶-۱۹۸۷، تامین دیگر خدمات اکوسیستم به صورت ثابت بوده و یا با کاهش مواجه شده است. با توجه به بررسی Hotspot های مکانی بدست آمده در حوزه دریاچه، کالاها و خدمات خدمات تنظیمی و فرهنگی اکوسیستم، همچنین تنوع زیستی عمدتا در حاشیه دریاچه کاهش داشته است، در حالی که خدمات تولیدی اکوسیستم در طول رودخانه های بزرگ و نزدیک به شهرها افزایش یافته است. در همین راستا، درک و بررسی علل و اثرات این فرآیندها در یک اکوسیستم طبیعی به حفاظت چشم اندازهای با ارزش از طریق ابزارهای برنامهریزی مکانی مخصوصا در اکوسیستم های حساس و شکننده کمک شایانی خواهد نمود.کلیدواژه ها
اکوسیستم طبیعی, خدمات اکوسیستم, تغییر کاربری اراضی, دریاچه ارومیهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.