تحلیل دیدگاه ناصرخسرو پیرامون دو مفهوم عقل و دین
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، دوره: 21، شماره: 72
- کد COI اختصاصی: JR_KSIU-21-72_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 352
نویسندگان
دکتری فلسفه و منطق؛ استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه ازاد واحد اصفهان(خوراسگان)/ ایران.
دکتری برنامه ریزی؛ دانشیار گروه علوم تربیتی- برنامه ریزی درسی دانشگاه آزاد واحد اصفهان(خوراسگان)/ ایران.
دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم وتربیت(نویسنده مسئول)/ نشانی: اصفهان؛ خیابان جی شرقی، ارغوانیه، بلوار دانشگاه دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)/ نمابر: ۳۵۳۵۴۰۶۰-۰۳۱/ Email: phd_kazemi۲۰@yahoo.com
چکیده
هدف: این مقاله درصدد تحلیل دیدگاه ناصرخسرو پیرامون دو مفهوم عقل و دین بود. از این رو، نخست محورهای دوگانه عقل در جهان بینی ناصرخسرو بررسی، سپس عقل در دیوان اشعار و خوان الاخوان ناصرخسرو و نیز مفهوم دین و دینداری تحلیل شده است. روش: در این تحقیق از روش کتابخانه ای و ابزار فیش برداری استفاده شد. یافته ها: به عقیده ناصرخسرو، عقل از چیزی آفریده نشده است؛ در غیر این صورت مبدع خوانده نمی شد: «وگر پیش از مبدع چیزی بودی، از دو بیرون نبودی؛ یا مبدع بودی نه از چیزی پدید آمده یا چیزی بودی از چیزی پدید آمده» و این امر محال است. همچنین از نظر وی، نخستین صادر از ذات باری تعالی، خرد است و انسان خردمند را به گرفتن از خرد فرا می خواند؛ خردی که در بند نیازهای حیوانی بشر، چون خور و خواب نباشد و نیازهای روحی و روانی او را بر طرف سازد. ایشان دوزخ را به جهل و نادانی و بهشت را به خردمندی و دانایی تاویل می کند. علم و دانش از نظر ناصرخسرو، همان دین است. در پناه شریعت بودن مایه دولت، رحمت، آسایش و بقای در دو جهان می شود. عمل به شریعت، به علم و حکمت منتهی می شود. هرکس حکمت یافته باشد، به او خیر عظیم و منفعت بسیار می رسد. نتیجه گیری: ناصرخسرو خرد را به عنوان عالی ترین مفهوم برای دستیابی به اسرار و رموز آفرینش می داند که به همراهی دین و دانش، موجب سعادت و رستگاری انسان می شود.کلیدواژه ها
ناصرخسرو, عقل, دین, جهان بینی, مذهب اسماعیلیهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.