تحلیل دیدگاه ناصرخسرو پیرامون دو مفهوم عقل و دین

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 300

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KSIU-21-72_008

تاریخ نمایه سازی: 25 دی 1400

چکیده مقاله:

هدف: این مقاله درصدد تحلیل دیدگاه ناصرخسرو پیرامون دو مفهوم عقل و دین بود. از این رو، نخست محورهای دوگانه عقل در جهان بینی ناصرخسرو بررسی، سپس عقل در دیوان اشعار و خوان الاخوان ناصرخسرو و نیز مفهوم دین و دینداری تحلیل شده است. روش: در این تحقیق از روش کتابخانه ای و ابزار فیش برداری استفاده شد. یافته ها: به عقیده ناصرخسرو، عقل از چیزی آفریده نشده است؛ در غیر این صورت مبدع خوانده نمی شد: «وگر پیش از مبدع چیزی بودی، از دو بیرون نبودی؛ یا مبدع بودی نه از چیزی پدید آمده یا چیزی بودی از چیزی پدید آمده» و این امر محال است. همچنین از نظر وی، نخستین صادر از ذات باری تعالی، خرد است و انسان خردمند را به گرفتن از خرد فرا می خواند؛ خردی که در بند نیازهای حیوانی بشر، چون خور و خواب نباشد و نیازهای روحی و روانی او را بر طرف سازد. ایشان دوزخ را به جهل و نادانی و بهشت را به خردمندی و دانایی تاویل می کند. علم و دانش از نظر ناصرخسرو، همان دین است. در پناه شریعت بودن مایه دولت، رحمت، آسایش و بقای در دو جهان می شود. عمل به شریعت، به علم و حکمت منتهی می شود. هرکس حکمت یافته باشد، به او خیر عظیم و منفعت بسیار می رسد. نتیجه گیری: ناصرخسرو خرد را به عنوان عالی ترین مفهوم برای دستیابی به اسرار و رموز آفرینش می داند که به همراهی دین و دانش، موجب سعادت و رستگاری انسان می شود.

نویسندگان

سیدهاشم گلستانی

دکتری فلسفه و منطق؛ استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه ازاد واحد اصفهان(خوراسگان)/ ایران.

نرگس کشتی آرای

دکتری برنامه ریزی؛ دانشیار گروه علوم تربیتی- برنامه ریزی درسی دانشگاه آزاد واحد اصفهان(خوراسگان)/ ایران.

سمیه کاظمی

دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم وتربیت(نویسنده مسئول)/ نشانی: اصفهان؛ خیابان جی شرقی، ارغوانیه، بلوار دانشگاه دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)/ نمابر: ۳۵۳۵۴۰۶۰-۰۳۱/ Email: phd_kazemi۲۰@yahoo.com

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع. ...
  • ابراهیمی دینانی، غلامحسین(۱۳۸۵). دفتر عقل و آیت عشق. جلد اول. ...
  • اعلایی، غلامحسین(۱۳۹۱). تحلیل معرفت عقلانی مطرح شده در آیات قرآن ...
  • ایلخانی محمد(۱۳۹۰). «فلسفه و دین نزد ناصرخسرو». مجموعه مقالات همایش ...
  • پارسانسب، محمد(۱۳۸۸). «از عقل ناصرخسرو تا عقل سنایی». نشریه دانشکده ...
  • فرزاد، عبدالحسین(۱۳۸۴). «نقد و بررسی اندیشه خردگرایی و آزاد اندیشی ...
  • گلستانی، سید هاشم(۱۳۶۸). فلسفه اسلامی. تهران: مشعل، ج دوم.. ...
  • مسکوب، شاهرخ(۱۳۶۸). «منشا و معنای عقل در اندیشه ناصرخسرو». ایران ...
  • مسبوق، سید مهدی؛ هادی نظری منظم و کبری والوار(۱۳۹۱). «از ...
  • ناصرخسرو قبادیانی(۱۳۳۸). خوان الاخوان. تهران: کتابخانه بارانی.. ...
  • ناصرخسرو قبادیانی(۱۳۷۰). دیوان اشعار. تصحیح مینوی و محقق. تهران: دانشگاه ...
  • ناصرخسرو قبادیانی(۱۳۴۱).زاد المسافرین. محمد بذل الرحمن. تهران: کتابفروشی محمودی.. ...
  • ناصرخسرو قبادیانی(۱۳۴۸). وجه دین. تهران: کتابخانه طهوری، چ دوم.. ...
  • نظری، جلیل(۱۳۸۴). «جهان بینی ناصرخسرو». مجله علوم اجتماعی و انسانی ...
  • ولی نژاد، شریفه(۱۳۸۵). «خرد و خردستایی در دیوان ناصرخسرو». نشریه ...
  • A'layi, Gholam Hossein (۲۰۱۲). Analysis of Rational Knowledge Mentioned in ...
  • Farzad, Abd-al-Hossain (۲۰۰۵). “Review of Rationalism Thought and Liberal-Thinking in ...
  • Golestani, S. Hashem (۱۹۸۹). Islamic Philosophy. Vol. II. Tehran: Mash’al ...
  • Ibrahimi Dinani, Gholam Hossein (۲۰۰۶). Wisdom Book and the Sign ...
  • Ilkhani, Mohammad (۲۰۱۱). “Philosophy and Religion by Naser Khosro”. Articles ...
  • Masboogh, S. Mehdi; Hadi Nazari Monazzam & Kobra Valvar. (۲۰۱۲). ...
  • Maskoob, Shahrokh (۱۹۸۹). “Region and Meaning of Wisdom in the ...
  • Naser Khosrow Ghobadiani (۱۹۹۱). Book of Poetry. Correction of Mojtaba ...
  • Naser Khosrow Ghobadiani (۱۹۵۹). Khan-Al-Akhavan. Tehran: Barani Library Publications.. ...
  • Naser Khosrow Ghobadiani (۱۹۶۹). The Religion Face. Second Edition, Tehran: ...
  • Naser Khosrow Ghobadiani (۱۹۶۲). Zad-Al-Mosaferin. Mohammad Bazl-Al-Rahman. Tehran: Mahmoudi Bookstore ...
  • Nazari, Jalil (۲۰۰۵) “Naser-Khosrow Worldview”. Social and Human Sciences Journal, ...
  • Parsa Nasab, Mohammad (۲۰۰۹). “From Nasser Khosrow’s Wisdom to Sanaei ...
  • Vali Nejad, Sharifeh (۲۰۰۶). “Wisdom and Wisdom Glorification in Naser ...
  • نمایش کامل مراجع