نقد محتوایی احادیث ناظر به جنین شناسی، با تاکید بر مصداق شناسی ترابط علم و دین

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، دوره: 24، شماره: 84
  • کد COI اختصاصی: JR_KSIU-24-84_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 503
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید حسنی

دکترای فقه و اصول، استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه اراک

ملک سلیمانی مهرنجانی

دکترای بافت شناسی و جنین شناسی، استاد تمام گروه زیست شناسی دانشکده علوم پایه، دانشگاه اراک.

عبدالحسین خسروپناه

دکترای کلام اسلامی، استاد تمام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.

چکیده

هدف: مقاله پیش رو در صدد ارزیابی محتوایی روایاتی بود که در آنها نکاتی در زمینه مسائل علم جنین شناسی بیان شده است و رویکرد آن، یافتن جایگاه این روایات در مصداق شناسی نحوه رابطه متقابل علم و دین بود. روش: با بررسی منابع کتابخانه ای معتبر در حوزه جنین شناسی و جستجو در تفاسیر اثری و منابع روایی فریقین، مطالعه تطبیقی صورت گرفت و گزاره های روایی متعارض با یافته های علوم تجربی از روایاتی که با یافته های علمی توافق و حتی بر آنها تقدم دارند، متمایز شدند. یافته ها: با بررسی تطبیقی میان روایات اسلامی و یهودی و دستاوردهای علمی، تعارض خرافات و جعلیات اسرائیلی با علم، و نفوذ این خرافات به برخی روایات اسلامی ناظر به جنین شناسی اثبات شد. برای مثال، زمانبندی ۳۰ یا ۴۰ روزه برای «نطفه»، «علقه» و «مضغه» و همچنین تعیین زمان چهار ماهگی برای تعیین جنسیت جنین در این روایات، در تعارض با یافته های علمی و تجربی می باشند و این تعارض، عدم اعتبار برخی گزاره های روایی منسوب به دین را ثابت می کند. اما تعیین زمان ۹روزگی برای لانه گزینی نطفه در روایت امام باقر(ع) یک اعجاز علمی محسوب می شود. نتیجه گیری: علاوه بر اثبات شمول علم امام معصوم نسبت به تکوینیات و توافق علم و دین، عدم تعارض علم برهانی و گزاره دینی معتبر از نظر محتوا و سند تایید می شود.

کلیدواژه ها

ترابط علم و دین, جنین شناسی در روایات شیعه, اسرائیلیات, اعجاز علمی در روایات

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.