بازخوانی شیوه های طبقه بندی طرح و نقش پارچه های تاریخی ایران
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه جلوه هنر، دوره: 11، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JJHJOR-11-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 349
نویسندگان
استاد گروه پژوهش هنر دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران
دکتری پژوهش،هنر دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران، نویسنده مسئول
چکیده
در عمده مطالعات پارچههای دست بافت ایرانی از منظر طرح و نقش، ترکیب ظاهری پارچههای ادوار مختلف به صورت مضمونی و با گروهبندی انسانی، جانوری، گیاهی، هندسی و انواع دیگر نظیر آن، بررسی شده است. بازخورد نهایی این روش، معمولا به جهت عدم قطعیت، در دایره توصیف محدود میماند؛ چرا که با فقدان ثبات لازم برای یک طبقهبندی محرز، هر پژوهشگری برای حصول نتیجه مورد نظر، به حد بضاعت و متناسب با اهداف تحقیقی خود، آن را دگرگون میکند. برای ترمیم این نقص، نگارندگان به این پرسش میپردازند: چگونه میتوان با نظر به اصول هنرهای سنتی درباره شیوههای گسترش نقش در زمینه طرح، نسبت به طبقهبندی انواع پارچههای تاریخی ایران اقدام نمود؟ این مقاله، به شیوه توصیفی تحلیلی، نشان میدهد تقسیم موضوعی به جهت ناکارآمدبودن، به نوعی پراکندگی بهظاهر باقاعده انجامیده است. درصورتیکه با تاسی به طبقهبندی رایج در هنرهای سنتی، بر اساس شیوه گسترش نقش در زمینه طرح -که نتایج آن پیشتر در هنر همعرض نساجی سنتی، یعنی قالیبافی نیز به آزمون درآمده- میتوان ردهبندی دقیقتر با چهارچوب ساختاری مشخص، ایجاد کرد؛ که پارچه های دست بافت ادوار مختلف ایران، تا به امروز، در آن قابل تعریف باشد. در این رویکرد، با برقراری تمایز میان اصطلاحات طرح و نقش، هر نقش، میتواند در بستر هر طرح قرار گیرد و درعین حال، تطور بنیادی در هویت آن، ایجاد نکند.کلیدواژه ها
واژگان کلیدی: ایران, هنر سنتی, پارچه, طرح و نقشاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.